31 Μαρ 2012

Μια άποψη για το μεταναστευτικό στην Ελλάδα

Εύλογος ο φόβος για τους μετανάστες που έχουν εισέλθει στη χώρα από κάθε μπαρουτοκαπνισμένη ή υποβαθμισμένη γωνιά του κόσμου. Έχω γράψει παλιότερα για το θέμα, παίρνοντας λαβή από σχόλιο μιας οικογενειακής φίλης. Το ξένο τρομάζει και ελάχιστοι έχουν την ευχέρεια ή τη δυνατότητα να καλμάρουν το άγχος τους απέναντι σε κάθετι άγνωστο αντικείμενο ή πρόσωπο. Πόσο μάλιστα όταν τα πρόσωπα γύρω από τα οποία αναπτύσσεται ο φόβος δεν έχουν μια ατομική ταυτότητα. Η εθνικότητα και το χρώμα μετράνε και όχι το όνομα. Δεν αναγνωρίζονται οι μετανάστες με τα επώνυμα που αναγράφονται στην ταυτότητα τους, αλλά μόνο ως μαύροι, κίτρινοι, Αφγανοί, Πακιστανοί, Μπαγκλαντεσιανοί κοκ.
Αυτοί οι άνθρωποι υπέφεραν εκεί που βρίσκονταν και δυστυχώς συνεχίζουν να υποφέρουν και εδώ που βρίσκονται τώρα. Τρώγλες στοιβάζουν ανθρώπινες ζωές, δουλειές δεν υπάρχουν, οι απειλές κατά της ζωής τους είναι πολλές και μεγάλες (εκβιασμοί από συμπατριώτες τους, διώξεις από 'μελαμψάριους' ελλήναρες, λογής ασθένειες κτλ).
Από την οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς και να ομολογήσουμε ότι υπάρχουν ανάμεσα στους μετανάστες και άνθρωποι που είτε συνειδητά, είτε λόγω ανάγκης αναγκάζονται να στραφούν σε δράσεις αντίθετες προς τα ειωθότα και τη νομοθεσία. Δεν μπόρεσα να βρω πρόσφατα στοιχεία σχετικά με την παραβατικότητα των μεταναστών. Μια έρευνα του 2007 δίνει μικρή εικόνα.
Ανεξάρτητα όμως από την παραβατικότητα και πως αυτή γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους εγχώριους 'μελαμψάριους' και τα κόμματα, θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι σήμερα έχει μεγαλώσει ιδιαίτερα ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν εισέλθει στη χώρα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΙΑΜΕΠ υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα βρίσκονται σήμερα περίπου μισό εκατομμύριο 'μη νόμιμοι' μετανάστες, σχεδόν διπλάσιοι από όσους διαβιούσαν στη χώρα πριν από 2-3 χρόνια. Αυτοί οι άνθρωποι πιέζονται διπλά, ευρισκόμενοι σε μια χώρα που νοσεί οικονομικά και κοινωνικά. Και δυστυχώς δεν διαφαίνεται μια εύκολη λύση στον ορίζοντα.
Το να αποδεχθούμε το ζήτημα ως έχει δεν συνιστά λύση. Κάτι πρέπει να κάνουμε, αλλά τι; Και ποια πρέπει να είναι η στάση των πολιτών της Ελλάδας;

Καταρχάς θεωρώ ότι στρέφουμε σε λάθος κατεύθυνση τα βέλη μας. Κοιτάμε και φτύνουμε προς τα κάτω, όντας ανίκανοι και δειλοί να ρίξουμε τα βέλη προς τα πάνω και προς αυτούς που πραγματικά ευθύνονται για την σημερινή κατάσταση. Θα μου πεις, πάντα έτσι δεν κάνουμε; Πάντα, σε κάθε περιστατικό της ζωής, τους αδύνατους δεν καταπιέζουμε; Έτσι είναι, αλλά επιτέλους πρέπει να αλλάξουμε και στην περίπτωση των μεταναστών οφείλουμε να κοιτάξουμε με σθένος προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και να ΚΑΤΗΓΟΡΗΣΟΥΜΕ για την στάση τους όλους τους ευρωπαίους ηγέτες (και ιδίως τους δυνατότερους εξ αυτών).
Ποιοι είναι αυτοί που υπέγραψαν το Δουβλίνο ΙΙ και κλείνουν τα σύνορά τους, περιορίζοντας το πρόβλημα στην Ελλάδα;
Ποιοι είναι αυτοί που διαχρονικά φρόντισαν να διατηρούν μια αποπνικτική κοινωνικοπολιτική και οικονομική κατάσταση στις χώρες προέλευσης των παράνομων μεταναστών; Στην Αλγερία, το Μαρόκο, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, παντού;
Ποιοι φρόντισαν να συνεργάζονται με διεφθαρμένες κυβερνήσεις και να παρεμβαίνουν ωμά στις φτωχές τρίτες χώρες προς όφελος των επιχειρηματικών τους συμφερόντων;
Ποιοι απομυζούν τους φυσικούς πόρους των τρίτων χωρών;
Ποιοι συμμετέχουν σε πολεμικές αποστολές και ποιοι παρέχουν τα όπλα στις δικτατορικές κυβερνήσεις πολλών χωρών ανά τον κόσμο;

Σωστά! Οι ευρωπαίοι εταίροι μας, σε αγαστή συνεργασία με τις ΗΠΑ, και τώρα τελευταία με άλλες υπερδυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ρωσία.
Αυτοί είναι το πρόβλημα και αυτοί ευθύνονται για την διόγκωση του μεταναστευτικού, όχι οι ίδιοι οι μετανάστες που παραμένουν τα μεγάλα θύματα της υπόθεσης.    

Αλλά δυστυχώς από αυτή την κυβέρνηση ή από αυτή που φαίνεται να προκύπτει από τις εκλογές του Μαΐου δεν μπορούμε να αναμένουμε αντίδραση προς αυτή την κατεύθυνση. Κι όμως, οι ίδιοι που μας υποχρεώνουν σε αφόρητα μέτρα λιτότητας, είναι οι ίδιοι που κρατούν κλειστές τις πόρτες και τις 'κάνουλες χρημάτων' όταν το θέμα φτάνει στους μετανάστες. Είναι οι ίδιοι που αγωνίζονται με νύχια και δόντια επί τη απειλή εξόδου από τη Σένγκεν (βλ. Σαρκοζί) να περιορίσουν το πρόβλημα στο επίπεδο της Ψωροκώσταινας.
Δεν μπορούμε να περιμένουμε από την κυβέρνησή μας ή από τους υποκριτές ευρωπαίους ηγέτες καμιά πρωτοβουλία επίλυσης του προβλήματος. Πρέπει εμείς οι ίδιοι, σε συνεργασία με πρόθυμες οργανώσεις και φορείς της Ευρώπης να αναδείξουμε το πρόβλημα με μια πανευρωπαϊκή καμπάνια. Να δείξουμε στους πολίτες της Ευρώπης ότι αυτοί που κυβερνούν τις χώρες τους συμπεριφέρονται με τον πλέον σκανδαλώδη τρόπο απέναντι σε ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ που είχαν την ατυχία να γεννηθούν σε περιοχές ξεχασμένες από 'πολιτισμένους' θεούς και ανθρώπους.

Πρέπει να εκπονήσουμε τώρα, ως χώρα, συγκεκριμένο ΣΥΝΕΚΤΙΚΟ πρόγραμμα καλυτέρευσης της κατάστασης και να ζητήσουμε από την ΕΕ να το χρηματοδοτήσει πάραυτα. Πρέπει να ζητήσουμε από την ΕΕ να ανοίξει τα σύνορά της, τουλάχιστον για συγκεκριμένο αριθμό ανθρώπων. Εξάλλου σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της ΕΕ, ως το 2050 θα απαιτηθεί η είσοδος τουλάχιστον 56 εκατομμυρίων μεταναστών προκειμένου να αμβλυνθούν οι πιέσεις στο συνταξιοδοτικό αλλά και να καλυφθούν οι εργασιακές ανάγκες. Να εξετάσουμε επίσης μαζί με τους 'εταίρους' τρόπους ομαλού επαναπατρισμού όσων μεταναστών μπορούν να το πράξουν χωρίς κίνδυνο για τη ζωή τους. Να απαιτήσουμε την εκπόνηση σχεδίου κατεύθυνσης πόρων προς τις χώρες προέλευσης, ώστε να δοθεί μια μικρή ελπίδα σε όσους πρόκειται να επιστρέψουν. 
Πρέπει επίσης, εως ότου γίνει αυτό, να φροντίσει η κυβέρνηση να αποτρέψει το ΚΥΝΗΓΙ ΜΑΓΙΣΣΩΝ, παρουσιάζοντας όχι μόνο το σκοτεινό κομμάτι της λαθρομετανάστευσης, αλλά και το φωτεινό της. Αυτό για παράδειγμα που έχει δείξει ότι οι μετανάστες συμβάλλουν θετικά στο ΑΕΠ της χώρας (δείτε εδώ, σελ. 67). Ή αυτό που δείχνει ότι πάρα πολλοί μετανάστες έχουν όρεξη και μεράκι, διάθεση να αγαπήσουν τη χώρα, να μετέχουν της ελληνικής παιδείας και να γίνουν πραγματικά ενεργοί πολίτες της χώρας. Ή αυτό που δείχνει ότι τα παιδιά των μεταναστών, αγωνίζονται να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο και αξίζουν καλύτερη αντιμετώπιση από εμάς. Ή αυτό που δείχνει ότι η σχέση ελλήνων και ξένων δεν βασίζεται μόνο στο φόβο, αλλά και στην αγάπη ή την αλληλεγγύη. Και πάνω από όλα ότι οι μετανάστες έχουν πονέσει πολύ στη ζωή τους, αλλά παρόλα αυτά προσπαθούν και παραμένουν ΑΝΘΡΩΠΟΙ.

Και μέχρι να γίνει αυτό, ας φροντίσει η ελληνική πολιτεία να ΔΙΑΘΕΣΕΙ τα σώματα ασφαλειας, όχι να συνεργάζονται με χρυσαυγίτες, όχι να ανοίγουν κεφάλια αθώων μεταναστών, αλλά να περιπολούν τις υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας (και ιδίως της Αττικής). Να διαθέσει τα όργανα της τάξης, όχι να κάνουν δουλειά γραφείου ή να προστατεύουν χιλιάδες υψηλά πρόσωπα, αλλά να κυνηγήσουν τους εγκεφάλους της παράνομης πορνείας και της διακίνησης ναρκωτικών. Να διαθέσει τα όργανα της τάξης, όχι να παρακολουθούν εξ αποστάσεως τις παραβατικές ενέργειες, αλλά να παρεμβαίνουν εκεί που υπάρχει ανάγκη.
Να ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΕΙ με ανθρωπιστικές οργανώσεις και άλλους φορείς για να οργανώσει προγράμματα στέγασης των άμοιρων και διάθεσης των βασικών αγαθών (ένα πιάτο φαί, λίγο νερό, μπάνιο κάθε λίγες μέρες, τα βασικά της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κοκ).

Αλλά δεν το κάνει η πολιτεία. Και δεν το κάνει συνειδητά. Έχει επιλέξει ο άνθρωπος που παίζει το ρόλο του Υπουργού Προ.Πο και μαζί του όλο το πολιτικό σύστημα της συγκυβέρνησης να επιδοθούν σε κυνήγι μαγισσών. Να πάρουν το ενδιαφέρον από την οικονομία και να το στρέψουν προς τους μετανάστες. ΓΝΩΡΙΖΕΙ η κυβέρνηση πως αυτή η στροφή ευνοεί την άκρα δεξιά, αλλά δεν τους νοιάζει. Ή μάλλον δεν τους φοβίζει. Γιατί κακά τα ψέμματα σε πολλά μέρη της Ευρώπης η ακροδεξιά είναι δυνατή ή δυναμώνει διότι απλά δεν θεωρείται απειλή προς το υφιστάμενο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, παρά μόνο μια βολική βαλβίδα εκτόνωσης των πολιτών. Άσε που όσες φορές κλήθηκε να συγκυβερνήσει αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμη.

Όσον αφορά τώρα τα ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ συγκέντρωσης, δεν χρειάζεται να είναι κανείς πυρηνικός επιστήμονας για να διαπιστώσει πως πρόκειται για ένα πρόχειρο επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Όταν η Λώρη Κέζα έγραψε στο Βήμα για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σχολίασα τα εξής:
"Η υπόθεση εκτός του ότι δεν απαντά στο ερώτημα πως ενσωματώνουμε τους μετανάστες κ πως τους βοηθάμε να ζήσουν μια καλύτερη ζωή (στην Ελλάδα, στη χώρα τους, σε άλλη χώρα της ΕΕ), έχει αρκετά γκρίζα σημεία. Ένα από αυτά το οικονομικό. Υποτίθεται ότι θα δεχθούμε βοήθεια της τάξης των 250 εκ. € για τρία χρόνια. Υποτίθεται επίσης ότι θα λειτουργήσουν 30 'κέντρα υποδοχής' που θα απασχολούν 450 άτομα σε κάθε ένα από αυτά (στοιχεία από το tovima.gr). Για αυτά τα άτομα 450*30=13500 θα πρέπει το κράτος να καταβάλλει μόνο για μισθοδοσία (ας θεωρήσουμε 1000 € μικτά, περίπου 800 € καθαρά) σχεδόν 490 εκ. € σε διάστημα τριετίας. Λεφτά τελικά υπάρχουν; Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη το οικονομικό, παράλληλα με τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών αλλά κ με τις πολιτικές εξελίξεις, φοβάμαι ότι οι κινήσεις Χρυσοχοϊδη δεν είναι τίποτα άλλα παρά στρακαστρούκες ενόψει εκλογών, ήτοι ψηφοθηρικές εξαγγελίες. Πράγμα που από μόνο του αποτελεί ντροπή. Θα συμφωνήσω πάντως ότι σήμερα κανείς δεν διαθέτει ουσιαστική πρόταση για το πρόβλημα...".
Δεν έχω να προσθέσω τίποτα άλλο, παρά μόνο τον αποτροπιασμό μου για την τακτική που ακολουθούν τα δυο μεγάλα κόμματα. Ο ελεεινός ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΣ που επιχειρείται υπό το βάρος των δημοσκοπήσεων φανερώνει το περιορισμένο πολιτικό ανάστημα όσων κρατούν το τιμόνι της χώρας αλλά και το πόσο βαθιές είναι οι ρίζες του παλαιοκομματισμού. Μου κάνει πάντως εντύπωση η υποστήριξη της συγκεκριμένης ανούσιας κίνησης από μερίδα ανθρώπων που αρέσκονται να αποκαλούνται 'προοδευτικοί', 'μεταρρυθμιστές', 'φιλελεύθεροι'. Στην καλύτερη των περιπτώσεων είναι απλά αφελείς, στη χειρότερη απλά σπεκουλαδόροι.

ΥΓ. Μου άρεσε ιδιαίτερα το άρθρο του Γ.Βαρουφάκη στη Lifo για τα στρατόπεδα. Το συνιστώ
ΥΓ2. Διάβασα χθες σε εφημερίδα της "μεγάλης δεξιάς παράταξης" άρθρο για το πόσο καλά είχε χειριστεί το ζήτημα η ΝΔ. Ποιος άραγε ξέχασε την ντροπή του κέντρου κράτησης Παγανής στη Μυτιλήνη;
ΥΓ3. Με τρομάζει η σχετική ησυχία και η έκδηλη αμηχανία που επικρατεί στα κόμματα της αριστεράς. Σημείο των καιρών ή απλά ένα ακόμη δείγμα της πολιτικής μετριότητας που ταλανίζει τον συγκεκριμένο χώρο εδώ και χρόνια;
ΥΓ4. Να κλείσω με αυτό: όλοι όσοι φωνάζουν στην τρόικα ότι "πίσω από τους αριθμούς κρύβονται άνθρωποι" θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι αυτό ισχύει και για τους μετανάστες. Και όσοι λένε "ότι μόνο οι άνθρωποι μετράνε" θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι ρόλο παίζει και ο αριθμός τους.

19 Μαρ 2012

Μια θέση στη μονάδα εντατικής θεραπείας

Την Κυριακή 18 Μαρτίου 2012 χάσαμε το ξαδερφάκι μου, τον Δημήτρη, σε  ηλικία μόλις 21 ετών. Από μηνιγγίτιδα. Μέσα σε 48 ώρες κατέληξε. Άφησε πίσω του γονείς και τρία αδέρφια. Άφησε πίσω του φίλους, σπουδές, έρωτες. Πέθανε πριν προλάβει να ζήσει. Απαρηγόρητος ο πατέρας τού φώναζε "που πας αγοράκι μου", "μίλα μου", "γιατί, γιατί, γιατί". Καμιά απάντηση.
Ένας αθλητικός νέος, με δύναμη και τσαγανό, έσβησε πριν καλά καλά προλάβει να ανάψει το κεράκι του. Νόμιζα και νομίζω ότι πρόκειται για μια κακόγουστη φάρσα, για ένα πρωταπριλιάτικο αστείο, για ένα άσχημο όνειρο, είναι όμως η δυσβάσταχτη πραγματικότητα. Ο Δημητράκης μας πάει, χάθηκε.

Ποιος ξέρει πως μπορεί να κόλλησε το μικρόβιο που προκάλεσε την μηνιγγίτιδα. Κολλητική είναι η ασθένεια, αν και εξαιρετικά σπάνια. Ποιος ξέρει πως και γιατί εξελίχθηκε τόσο γρήγορα. Οργανισμός από οργανισμό διαφέρει.
Μπορεί η μάχη για τον Δημήτρη να είχε χαθεί πριν ακόμη τον πάνε εσπευσμένα στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, το πρωί του περασμένου Σαββάτου 17 Μαρτίου. Όμως, η μάχη δεν δόθηκε ποτέ. Ή ακόμα και αν δόθηκε, ήταν για την τιμή των όπλων.
Βλέπεις, εκείνο το Σάββατο 17 Μαρτίου σε ΟΛΟΚΛΗΡΗ την Θεσσαλονίκη δεν υπήρχε ούτε ΜΙΑ θέση σε οποιαδήποτε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), οποιουδήποτε δημόσιου νοσοκομείου. "Δεν υπάρχει θέση εδώ. Ούτε σε άλλο νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης. Υπάρχει θέση στο νοσοκομείο Σερρών" πληροφόρησαν τον θείο μου. "Να πάμε το παιδί εκεί;"
"Βρε παιδιά στείλτε το παιδί σε ιδιωτικό νοσοκομείο, θα καλύψω εγώ τα έξοδα" έλεγε με σβησμένη φωνή ο πατέρας. "Δεν μπορούμε να το κάνουμε" ανταπαντούσαν απ' το νοσοκομείο.
Στο 11880 έψαξε ο θείος μου και βρήκε τελικά μια ιδιωτική κλινική με διαθέσιμο κρεβάτι στη ΜΕΘ. Το ασθενοφόρο της κλινικής πήγε στο ΑΧΕΠΑ και πήρε το παιδί. Όμως ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ώρες είχαν χαθεί. Ανακοπή μέσα στο ασθενοφόρο. Το επανέφεραν με μεγάλη δυσκολία. Χορηγήθηκε αγωγή. Την Κυριακή το πρωί παρουσίασε μικρή βελτίωση. Φευ. Μετά από λίγες ώρες η πλήρης κατάρρευση, σηψαιμικό σοκ, ο Δημήτρης έσβησε.

Λέω και πάλι ότι ο αγώνας μπορεί να ήταν χαμένος από την αρχή. Μπορεί να ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να σωθεί. Αλλά γαμώτο, η προσπάθεια δεν ήταν αυτή που έπρεπε. Ρε γαμώτο, δεν μπορεί στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, τη συμπρωτεύουσα, να μην υπάρχει θέση σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Να χέσω το σύστημα υγείας που έχουμε και να χέσω τους υπουργούς 'αναμορφωτές' του.

15 Μαρ 2012

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να "πεθάνει"

Αν με ρωτούσες αν νιώθω περισσότερο ευρωπαίος ή έλληνας θα μπορούσα να απαντήσω σχετικά εύκολα πως προτιμώ το πρώτο. Η αλήθεια είναι όμως πως δεν θα έδινα καμιά απάντηση σε αυτό το ψευτοδίλημμα. Σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, με τόσες πολλές παραστάσεις από τον βορρά ή το νότο, από την ανατολή ή τη δύση, οι έννοιες έλληνας και ευρωπαίος αρχίζουν να χάνουν το νόημά τους. Ποια Ευρώπη, είναι το αληθινό ερώτημα

Το τελευταίο διάστημα παρατηρώ την ολοένα και μεγαλύτερη κινητικότητα που αναπτύσσεται στην γηραιά ήπειρο. Αν και εδώ που τα λέμε δεν πρόκειται ακριβώς για κινητικότητα. Νευρικότητα είναι ο καλύτερος όρος για να περιγράψει κανείς την κατάσταση που επικρατεί στην ήπειρό μας.
Δεν είναι μόνο η οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υπόλοιπες PIGS χώρες. Δεν είναι μόνο τα προβλήματα πολιτικής υφής που διογκώνονται στο Βέλγιο γύρω από το αν η χώρα μπορεί ή πρέπει να παραμείνει ενωμένη. Δεν είναι μόνο η άνοδος των ξενοφοβικών, ακραία συντηρητικών κομμάτων στην Ολλανδία, την Φινλανδία. Δεν είναι μόνο οι αντιδράσεις που προκαλούνται στις συζητήσεις των αρχηγών κρατών (HoS) όταν τον λόγο παίρνει η Πολωνία. Δεν είναι μόνο η αδιαλαξία των πρώην ανατολικών κρατών να συμφωνήσουν σε ένα κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Δεν είναι μόνο η προσπάθεια (επιτυχής) της Γερμανίας να 'ηγεμονεύσει' τα υπόλοιπα κράτη. Δεν είναι μόνο η πολιτική ανυπαρξία της Γαλλίας ή η άναρχη πολιτική σκέψη του κυβερνητικού συνασπισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι όλα αυτά και ακόμα περισσότερα. Είναι ο πόλεμος που αναπτύσσεται στο εσωτερικό όλων σχεδόν των κρατών σχετικά με τα μέτρα λιτότητας που εφαρμοζόνται με πανομοιότυπο τρόπο. Είναι η διόγκωση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Είναι η αδυναμία των κυβερνήσεων ανά την Ευρώπη να υπερασπιστούν τον κοινωνικό χαρακτήρα της Ένωσης, πράγμα που τις τραβά μακριά από μια παράδοση χρόνων. Είναι η έλλειψη πολιτικής ολοκλήρωσης,
Όλα αυτά συνηγορούν σε μια πιθανή κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ίσως σε πολύ συντομότερο διάστημα από ότι περιμένουμε. Όλα κρέμονται σε μια κλωστή. Η Πολωνία μπορεί και θέτει βέτο σε μια σειρά από ζητήματα περιβαλλοντικής και αναπτυξιακής πολιτικής γιατί γνωρίζει ότι η συνοχή της ΕΕ-27 δοκιμάζεται. Οι κυβερνήσεις πολλών κρατών της ΕΕ μπορεί να ζητούν καλύτερη αντιμετώπιση του φαινομένου της λαθρομετανάστευσης αλλά από την άλλη επιβάλλουν σε 2-3 χώρες να δεχτούν όλο το βάρος που οι αθώοι και ταλαιπωρημένοι μετανάστες φέρνουν μαζί τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αντέχει. 
Από την άλλη, η Ένωση των 27 ευρωπαϊκών κρατών ή  τουλάχιστον τα ισχυρότερα μέλη της γνωρίζουν πως μόνο η διατήρηση του σημερινού καθεστώτος μπορεί να κρατήσει την ΕΕ σε μια 'ανταγωνιστική' πορεία. Η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Ρωσία (τα λεγόμενα BRIC), ακόμα και η Τουρκία, έρχονται με δύναμη στο παγκόσμιο οικονομικό παιχνίδι απειλώντας ακόμα περισσότερο την λαβωμένη οικονομική δύναμη της Ευρώπης. Αν η Ευρώπη διαλυθεί τότε γίνεται υποχείριο στις μελλοντικές γοργά αναπτυσσόμενες υπερδυνάμεις.
Όμως η ΕΕ πρέπει να πεθάνει. Το εσφαλμένο μοντέλο πάνω στο οποίο πάτησε θα συνεχίσει να παράγει τα ίδια λάθη, τις ίδιες ανισορροπίες. Μα, θα μου πείτε, τόσα χρόνια η ΕΕ πήγαινε καλά, όλοι την υποστήριζαν, τώρα γιατί στρέφονται εναντίον της; Γιατί ξαφνικά τέτοιο μένος;
Λένε ότι όταν σου χαρίζουν έναν γάιδαρο δεν πρέπει να τον κοιτάς στα δόντια. Έχουν καταρχήν δίκιο. Όταν όμως βλέπεις ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα (ΣΣ. τα δέκα χρόνια της νομισματικής 'ολοκλήρωσης' και τα σχεδόν είκοσι χρόνια από την συνθήκη του Μάαστριχτ είναι ένα τίποτα σε ιστορικούς όρους) ο γάιδαρος αρχίζει να κλωτσάει και να προκαλεί πολλές ζημιές, όταν βλέπεις ότι ο γάιδαρος έχει 'μουλαρώσει' και δεν βγάζει την δουλειά για την οποία προορίζεται, όταν σαν μην έφταναν αυτά βλέπεις τον γάιδαρο να ταλαιπωρείται από δεκάδες σφήκες που τον τσιμπούν αλύπητα προκαλώντας του αγιάτρευτες πληγές, τότε αρχίζεις να αναρωτιέσαι μήπως πρέπει να λυτρώσεις τον γάιδαρο από τα βάσανά του, να τον 'αποσύρεις' στο στάβλο και να αγοράσεις έναν άλλο γάιδαρο περισσότερο αξιόπιστο, επίμονο και υπομονετικό (αφού πρώτα διώξεις τις σφήκες).
Δεν είναι μένος κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχει να κάνει με αισθήματα μίσους. Το αντίθετο. Όσοι αγαπούν πραγματικά την Ευρώπη πρέπει να ζητούν τον θάνατό της. Αλλά βέβαια δεν πρέπει να μείνουν μόνο εκεί. Οφείλουν παράλληλα να δουλέψουν για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη επανασύστασή της, πάνω σε μια κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά υγιή βάση.
Ζούμε ιστορικές στιγμές, αλλά δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε που θα κάτσει η μπίλια.

13 Μαρ 2012

Παγκόσμια ενεργειακά διλήμματα

Αυτές τις μέρες βρίσκομαι σε ένα χωριό λίγο έξω από το Λονδίνο και συμμετέχω σε μια παγκόσμια συνάντηση περιβαλλοντικών οργανώσεων με αντικείμενο την ανάλυση των εξελίξεων στον τομέα της ενέργειας.
Κοινή είναι η διαπίστωση πως οι γεωπολιτικές διεργασίες καθορίζουν τα όσα συμβαίνουν στο ενεργειακό τοπίο και πως όλες οι χώρες του πλανήτη έχουν μπει σε μια διαδικασία που σύντομα θα καταλήξει σε ένα μεγάλο ενεργειακό και περιβαλλοντικό κραχ, απείρως μεγαλύτερο του σημερινού χρηματοπιστωτικού φιάσκου.
Το πετρέλαιο και οι διαδρομές του αποτελούν το μήλο της έριδας για όλους τους μεγάλους παίκτες, οι διακυμάνσεις των τιμών ορυκτών καυσίμων καθορίζονται από μια χούφτα ανθρώπους με μόνο κίνητρο τη μεγιστοποίηση του κέρδους, οι λάτρεις της πυρηνικής ενέργειας δεν μένουν με σταυρωμένα χέρια, η ενεργειακή ασφάλεια χρησιμοποιείται κατά το δοκούν για τη συνέχιση του business as usual. Ξαφνικά όλες οι χώρες ανακάλυψαν τη μαγεία του μαύρου χρυσού αγνοώντας τι αυτό σημαίνει σε όρους πολιτικής επικυριαρχίας, γεωστρατηγικών εντάσεων, ρύπανσης του περιβάλλοντος, κόστους για την παγκόσμια οικονομία.
Από την άλλη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν ομαλά στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα στη βάση μιας εναλλακτικής και δίκαιης προσπάθειας για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών με τον καθαρότερο και ασφαλέστερο δυνατό τρόπο, παρά μόνο ως μια νέα μορφή “of doing business”. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται, εις πείσμα των “κλιματικών σκεπτικιστών”.
Το νήμα δεν ξεδιπλώθηκε σωστά και πλέον έχει γίνει κουβάρι. Δυστυχώς, δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποια συνεργασία “προθύμων ηγετών”, ικανή να ξεμπλέξει την κατάσταση και να διασφαλίσει καλύτερες προοπτικές για το σύνολο των κρατών. Αντιθέτως, παραμένει αμείωτη η διαμάχη μεταξύ πλουσίων χωρών του βορρά και φτωχών χωρών του νότου για το δικαίωμα στην ρύπανση, για το δικαίωμα σε μια θνησιγενή ανάπτυξη που δεν σέβεται τα όρια του πλανήτη.
Στην ερώτηση τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε το τοπίο δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. Η αλλαγή, η μετάβαση σε ένα άρτιο παγκόσμιο ενεργειακό μοντέλο, χωρίς διακρίσεις, δεν μπορεί να γίνει ερήμην των πολιτών και δεν μπορεί παρά να ενταχθεί σε μια συνολική ατζέντα επίλυσης των χρόνιων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων που μαστίζουν την ανθρωπότητα. Οι πράσινες οικονομίες θα γίνουν πραγματικότητα μόνο αν ζυμωθούν μέσα από την κοινωνία.
Ο δρόμος, ανηφορικός και τραχύς. Αλλά γνωρίζοντας πως είναι ο μόνος δρόμος που δεν οδηγεί σε αδιέξοδο, δεν μπορούμε παρά να προσπαθήσουμε καταρχάς να τον χαράξουμε και στη συνέχεια να τον διασχίσουμε.

ΥΓ.: Στο σημερινό σχόλιο δεν αναφέρονται πουθενά οι λέξεις «Ελλάδα», «κρίση», «χρεοκοπία». Η Ελλάδα δεν είναι ο ομφαλός της γης, οι εξελίξεις δεν περιστρέφονται γύρω από την Ελλάδα, ασχέτως αν εδώ και κάμποσο καιρό έχουν πέσει πάνω της τα φώτα της δημοσιότητας. Ας το έχουμε υπόψη όταν προσπαθήσουμε, ο καθένας από το μετερίζι του, να προτείνουμε λύσεις για τη δύσμοιρη χώρα μας.

* το άρθρο δημοσιεύθηκε σήμερα στη στήλη "Συναντήσεις" της εφημερίδας Αυγή.

7 Μαρ 2012

Η μαγκιά του Νταλάρα (συνεκδοχή)

"Όχι, μην καταπίνετε το ψέμα. Δεν είναι ο(η) λαός(κυβέρνηση) που πετούσε καρέκλες(δακρυγόνα) χθες στον(στο) Νταλάρα(Σύνταγμα) και αύριο στον οποιοδήποτε άλλον. Είναι η ανοχή του λαού ή ο φόβος του απέναντι σε ακραίες μειοψηφίες και σε κτηνώδεις συμπεριφορές. Είναι η συλλογική μας αδιαφορία, ο κυνισμός μπροστά στο χυδαίο, η αναγνώριση της αλητείας ως ένα κομμάτι του κοινού μας πολιτισμού. Κάπως έτσι, τα θρασύδειλα φασιστοειδή του(των) μπούγιου(ΜΑΤ) χτυπούν ρυθμικά της μπότες τους, υψώνουν τις φωνές τους, παίρνουν την οργή και τη μετατρέπουν σε υστερία. Ευτυχώς ο Νταλάρας(κόσμος) έμεινε στη θέση του. Μόνος απέναντι σε πολλούς, επώνυμος μπροστά σε ανώνυμους. Άντρας. Και, όντως, τους είχε χεσμένους".*

Κοίτα πως αλλάζει το νόημα αν αλλάξεις μερικές λέξεις. Κάποιοι προτιμούν την μια εκδοχή, κάποιοι την άλλη. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν βλέπουν διαφορές ανάμεσα στις εκδοχές. Διαλέξτε όποια εκδοχή θέλετε ή σας εξυπηρετεί. Δώστε τη δική σας βαρύτητα σε κάθε συμβάν.
Η αλήθεια όμως δεν είναι ποτέ ασπρόμαυρη. Η αλήθεια είναι ίσως ότι με τόση τρομοϋστερία, από την μια ή την άλλη πλευρά, ο κόσμος παλινδρόμησε κοινωνικά. Και κατά βάθος ίσως έχει χεσμένους όλους τους opinion makers, της μιας ή της άλλης πλευράς. Κι όσο αδυνατούμε να κατανοήσουμε ΣΥΝΟΛΙΚΑ τα αίτια των ακραίων συμπεριφορών θα εξαντλούμαστε στην ανάλυση των συμπτωμάτων.

* το κείμενο εντός εισαγωγικών προέρχεται από το άρθρο "Η μαγκιά του Νταλάρα" του Κ. Γιαννακίδη στο protagon. Όπως πάντα -στο βασίλειο του "δυϊσμού", στο Ελλαδιστάν του άσπρου και του μαύρου- αναπαριστά την μια όψη του φεγγαριού.

 Το σκίτσο είναι του Ανδρέα Πετρουλάκη κ δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή τον Σεπτέμβριο του 2010.

3 Μαρ 2012

Τα γενόσημα, των γενοσήμων, ω γενόσημα

Τα γενόσημα μπήκαν στη ζωή μας. Δηλαδή στη ζωή μας βρίσκονται εδώ και αρκετά χρόνια (18% συμμετοχή επί της διακίνησης φαρμάκων), αλλά τώρα έπεσαν στην αντίληψή των Ελλήνων, μετά την απαίτηση της τρόικας και τη νομοθετική ρύθμιση Λοβέρδου προκειμένου να ανέβει η συμμετοχή τους στο 50%.
Ο ΕΟΦ αναγκάστηκε να βγάλει ανακοίνωση με την οποία έδινε μια σειρά από απαντήσεις για το ζήτημα. Ο Ιατρικός Σύλλογος από την άλλη, πέρα από τις κραυγές του προέδρου του για κίνδυνους που κρύβονται στην εισαγωγή γενοσήμων τρίτων χώρων (Πακιστάν, Ινδία κτλ), εξέφρασε μια σειρά προβληματισμών για την αποτελεσματικότητα των γενοσήμων και την ποιότητα των ελέγχων (η πλήρης ανακοίνωση του ΙΣΑ εδώ). Τέλος, ο τρίτος παίκτης, οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι, ζητούν την άμεση εφαρμογή του μέτρου συνταγογράφησης βάσει δραστικής ουσίας (δείτε τη δεύτερη σελίδα εδώ). 
Οι περισσότεροι συμπολίτες έχουν μπερδευτεί. Το ίδιο και εγώ. Ευτυχώς τυγχάνει να γνωρίζω καλά ανθρώπους που ασχολούνται με τα γενόσημα στην Ελλάδα (18% remember) και ζήτησα από αυτούς ενημέρωση. Κατόπιν τσέκαρα ότι ειπώθηκε, ανατρέχοντας σε λίγες πηγές του ωκεανού που λέγεται διαδίκτυο. Πιο κάτω θα δείτε τι κράτησα από τη συζήτηση, καθώς και τι έβγαλα ως συμπέρασμα ή/και προβληματισμό μέσα από μια γρήγορη διαδικτυακή έρευνα.
Προσοχή. Όσα διαβάσετε πιο κάτω δεν αποτελούν μια ολοκληρωμένη έρευνα-ανάλυση. Το αντίθετο. Μια προσωπική προσπάθεια καταγραφής μερικών -γύρω από τα γενόσημα- θεμάτων. Κάποια από τα δεδομένα ενδέχεται να μην είναι απολύτως σωστά, ενδέχεται να μην κατανόησα ορθά ένα στοιχείο, η υποκειμενικότητα είναι εμφανής. Προτείνω λοιπόν, όσοι διαβάσετε αυτό το άρθρο να προσπαθήσετε να κάνετε τη δική σας έρευνα, να διαμορφώσετε τη δική σας άποψη για αυτό το τόσο φλέγον ζήτημα, που αφορά το ύψιστο αγαθό κάθε ανθρώπου, την ίδια του τη ζωή*.

Τα κλειδιά στο θέμα των γενοσήμων είναι ο 'έλεγχος' και η 'αξιοπιστία'. Ποιος ελέγχει την ποιότητα των γενόσημων που διακινούνται στη χώρα, ποιοι ελέγχουν τους ελεγκτές, ποια η αξιοπιστία των πιστοποιητικών που συνοδεύουν τα γενόσημα, ποια η αξιοπιστία των κρατικών και διακρατικών θεσμών, ποια η αξιοπιστία των ειδικών του κλάδου.
Από ότι έμαθα, η Βρετανία οργάνωσε για αρκετά χρόνια το σύστημά της για να δεχθεί τα γενόσημα. Στη Γερμανία προτιμούνται τα καλύτερα των γενοσήμων, μέσα από διαδικασία που συνδυάζει αξιολόγηση της σχέσης κόστους (φαρμάκου) / οφέλους (ασθενούς). Στην Ελλάδα η διαδικασία γίνεται από το ΕΟΦ, δηλαδή μια ελληνική δημόσια υπηρεσία που έχει την 'τύχη' ή την 'ατυχία' να καταπιάνεται με έναν κλάδο σκέτο χρυσωρυχείο. Για τα σκευάσματα που εισάγονται από τρίτες χώρες, ο ΕΟΦ αναφέρει στην ανακοίνωσή του ότι λαμβάνει EU GMP certificate από αρμόδια αρχή της ΕΕ. Όμως, αν κατάλαβα καλά, αρμόδιος για το EU GMP certificate είναι ο ΕΟΦ (για να σχηματίσετε ίδια άποψη δείτε εδώ και εδώ). Επομένως οδηγούμαστε και πάλι μπροστά στον ΕΟΦ που θα αναλάβει να παίξει τον πλέον κομβικό ρόλο στην διακίνηση των γενοσήμων. Είναι ορθά στελεχωμένος; Είναι ορθά καταρτισμένα τα στελέχη του; Υπάρχει ο κατάλληλος τεχνολογικός εξοπλισμός; Πόσο εκτεταμένοι είναι οι έλεγχοι που πραγματοποιεί και σε ποιο βάθος; Ποιο είναι το ποσοστό διαφθοράς σε αυτό τον φορέα; Τι σημαίνει η έλλειψη προσωπικού αλλά και η μείωση μισθού που αφορά όλους τους υπαλλήλους;

Θα μου πεις, με το δίκιο σου, "παντού υπάρχει πρόβλημα διαφθοράς, να μην κάνουμε τίποτα δηλαδή;". Όχι, θα σου απαντήσω. Να κάνουμε και να παρακάνουμε. Αλλά εδώ οφείλουμε να ασχοληθούμε με τη δυνατότητα ελέγχου των όσων συμβαίνουν στον ιατροφαρμακευτικό κλάδο και την παντελή έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους υφιστάμενους θεσμούς. Αυτό είναι κάτι που δυστυχώς δεν δείχνουν να αντιλαμβάνονται ο υπουργός υγείας, η κυβέρνηση, η τρόικα, οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί, όλοι οι σχετιζόμενοι. Οφείλουμε με άλλα λόγια να φτιάξουμε και να θωρακίσουμε τη διαδικασία εισόδου των γενοσήμων στον τομέα της υγείας, να φτιάξουμε τις απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας, να επικοινωνήσουμε/συζητήσουμε σωστά το όλο ζήτημα, και κατόπιν να επιτρέψουμε την αθρόα διακίνησή τους. Γιατί, κατά την ταπεινή μου άποψη, η σωστή λειτουργία μιας τέτοιας ιδιάζουσας αγοράς μπορεί να συμβεί εκεί που υπάρχει τακτικός διάφανος έλεγχος και ένας ισχυρός και άρτιος διοικητικός μηχανισμός. Σε χώρες όπως η Ελλάδα, το παράδειγμα των Energa και Aegean στον ηλεκτρισμό πρέπει να μας προβληματίσει για το πως λειτουργεί ο ανταγωνισμός μεταξύ 'υγιών επιχειρηματιών' στην Ελλάδα εν τη απουσία κατάλληλου εποπτικού μηχανισμού. 

Και μιας και αναφέρθηκα στον ανταγωνισμό να αναφέρω ένα περιστατικό όπως μου το μετέφεραν. Πρόσφατα έγινε διαγωνισμός για δραστική ουσία που θα μπει στα νοσοκομεία. Αρχική τιμή κόστους σχεδόν 20€ ανά μονάδα πρωτότυπου προϊόντος. Οι προσφορές των εταιριών που συμμετείχαν με γενόσημα στον διαγωνισμό κυμάνθηκαν στα 10€. Όλων εκτός μιας, που έδωσε μια απίστευτη έκπτωση, κατεβάζοντας το τίμημα στο σχεδόν 1,5€. Το ίδιο έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις. Μου είπαν ότι δυο επιχειρήσεις φαίνεται πως έχουν ξεφύγει έναντι του ανταγωνισμού σε μια μεγάλη γκάμα γενοσήμων. Πρόκειται για μια εταιρία στην άλλη άκρη του ατλαντικού και άλλη μια στην κάτω πλευρά της Μεσογείου. Αρκετός κόσμος στον τομέα του φαρμάκου αναρωτιέται για το πως είναι δυνατό να επιτυγχάνονται τόσο μεγαλες εκπτώσεις. Δεν έχω ιδέα και ούτε ξέρω τι σημαίνει αυτό για την ποιότητα των εμπορεύσιμων σκευασμάτων.
Δεν ξέρω επίσης αν θα δούμε τελικά τα γενόσημα να αποτελούν εμπορικό προνόμιο λίγων μεγάλων πολυεθνικών, όπως δηλαδή είναι σήμερα ο χώρος του 'πρωτότυπου' φαρμάκου. Ξέρω απλά ότι πρέπει να διερευνήσουμε τι ακριβώς θα συμβεί στον χώρο των γενοσήμων αναφορικά όχι μόνο με την πιθανή εξοικονόμηση χρημάτων αλλά και με τη δυνατότητα των εγχώριων φαρμακευτικών επιχειρήσεων να ακολουθήσουν την πτώση τιμών παράλληλα με τη διατήρηση της ποιότητας σε υψηλά επίπεδα. Πρέπει επίσης να μελετήσουμε και να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα για τα οφέλη και τις απώλειες σε θέσεις εργασίας, για τις εισροές και εκροές χρήματος κτλ, που θα προκύψουν από τις αλλαγές στο χώρο. Ελπίζω να έχει γίνει σχετική έρευνα και να τη δούμε σύντομα.

Στη μάχη των γενοσήμων, όμως, όπως περιέγραψα στην εισαγωγή, δεν είναι ο ΕΟΦ και η κυβέρνηση οι μόνοι παίκτες. Σημαντικότατο ρόλο παίζουν οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί. Όπως θα καταλάβετε από εδώ και εδώ, η διαφωνία φαρμακοποιών και γιατρών παίρνει διαστάσεις. Ένας εξοργισμένος πολίτης θα ισχυρίζονταν ότι με τα νέα μέτρα για τα γενόσημα οι γιατροί θα χάσουν τη δυνατότητα να συνταγογραφούν συγκεκριμένο εμπορικό σκεύασμα και άρα να βρίσκονται σε 'επαφή' με τους εκπροσώπους των εταιριών που τα εμπορεύονται. Οι φαρμακοποιοί από την άλλη, θα έλεγε ο ίδιος εξοργισμένος πολίτης, θα βρεθούν στην ευχάριστη θέση να πολλαπλασιάσουν τις επαφές τους με τους εν λόγω εκπροσώπους.
Πέρα από αυτό και χωρίς να παραγνωρίζεται η επιστημονική κατάρτιση των φαρμακοποιών, θα πρέπει όλοι να παραδεχθούμε πως οι αξιαγάπητοι φαρμακοποιοί δεν μπορούν να 'ανταγωνιστούν' τους γιατρούς αναφορικά με την ικανότητα γνώσης γύρω από το ποιο φάρμακο είναι καταλληλότερο για έναν ασθενή. Αναφέρομαι πάντα σε 'ιδιαίτερα' φάρμακα για δύσκολες περιπτώσεις και όχι σε φάρμακα που καταπολεμούν τον βήχα ή τον πονοκέφαλο. Η παρατήρηση, η επαφή με τον ασθενή σε δύσκολα περιστατικά είναι κάτι που μπορεί να επιτύχει μόνο ο γιατρός και όχι ο φαρμακοποιός. 
Βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι αν δεν αλλάξει τίποτα και παραμείνει η συνταγογράφηση αποκλειστικά στα χέρια των ιατρών δεν μπορούμε να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Ας μη μιλήσω για την πλήρη εμπορευματοποίηση της υγείας και την μεγάλη ευθύνη σημαντικής μερίδας ιατρών που μεταβλήθηκαν σε ότι πιο παραδόπιστο έχει να επιδείξει η ελληνική κοινωνία. Ακόμη κι αυτοί που έχουν την καλή διάθεση να ασχοληθούν μόνο με τον ασθενή τους και όχι με τη τσέπη τους, πλέον δεν μπορούν να το πράξουν. Έμαθα για αναπληρωτή διευθυντή χειρουργικής κλινικής (χειρουργός: η πιο 'μάχιμη' ιδιότητα κατά τη γνώμη μου) που μετά από 16 χρόνια αμείβεται με 1600 € μηνιαίως. Πόσο πιο εύκολο έχει γίνει πλέον για αυτόν να κάμψει τις ηθικές του αντιστάσεις απέναντι σε όποιον του δείξει το 'γενόσημο φως το αληθινό';   

Τελευταία αφήνω το ζήτημα των επιπτώσεων των γενόσημων στην υγεία. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή ιδίως για πολύπλοκες ή επίπονες ασθένειες, αλλά -μετά από όσα διάβασα και άκουσα- θεωρώ ότι κι εδώ τον μεγαλύτερο ρόλο παίζει η καλή εποπτεία και η ικανότητα του ιατρικού και διοικητικού μηχανισμού να ανταποκριθούν άμεσα σε τυχόν προβλήματα. Καλός έλεγχος σημαίνει καλά γενόσημα, άρα συνεισφορά στην βελτίωση της υγείας. 

Τι θα γίνει τώρα; Δεν έχω σαφή εικόνα. Πιθανολογώ όμως ότι τα νοσοκομεία θα πάνε φουλ για γενόσημα, ενώ στην ιδιωτική συνταγογράφηση θεωρώ πως -ελλείψει εμπιστοσύνης- οι έλληνες θα ζητούν στο φαρμακείο ότι τους γράφει σε χαρτάκι ο γιατρός τους.
Πάντως, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα, χρειάζεται υπερπολλαπλάσιος κόπος για να αρθούν οι απίστευτα πολλές στρεβλώσεις που συνέβαιναν και συμβαίνουν στην υγεία.
Οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται συνολικά στην κοινωνικοοικονομική και πολιτική ζωή του τόπου είναι επίσης πολλές. Όμως, αντί χειρουργικών τομών ακρίβειας, επιλέγουμε -σε κατάσταση πανικού- να κόβουμε σιγά σιγά τα άκρα για να μειώσουμε την αρτηριακή πιέση. Καλά τα πάμε, η πίεση πέφτει. Αλλά ο κίνδυνος για τον ασθενή μεγαλώνει.

Εν κατακλείδι, αποτελεί πεποίθησή μου ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε να γενόσημα. Αν σχεδιαστεί σωστά, η είσοδος των γενοσήμων θα φέρει πολλαπλά οφέλη. Θα σχεδιαστεί όμως; Πόσοι βάζετε το χέρι στη φωτιά για την αξιοπιστία του Λοβέρδου, των φαρμακοβιομηχανιών, των γιατρών, των φαρμακοποιών, του ΕΟΦ, όλων δηλαδή των εμπλεκομένων; Όσοι έσπειραν στην αποσάθρωση των θεσμών, θερίζουν τώρα τις συνέπειες. Μόνο που δυστυχώς οι συνέπειες δεν αφορουν μόνο αυτούς, αλλά όλους μας.

* Σας συνιστώ να διαβάσετε αυτό το κείμενο καθώς και τα σχόλια που το ακολουθούν. Αξίζει να διαβάσετε και αυτό το άρθρο του scientificamerican που θεωρώ ότι κρατά μια πολύ καλά ζυγισμένη στάση.