Επένδυση μηδενικού κόστους

Υπάρχει μια επένδυση που δεν έχει κόστος για την Πολιτεία, παρά μόνο όφελος. Στο περιβάλλον, την υγεία, την οικιακή οικονομία. Πολλές χώρες ανά τον κόσμο, από τις πιο ανεπτυγμένες έως τις αναπτυσσόμενες, αρχίζουν να κατανοούν τον θησαυρό που κρύβει αυτή η επένδυση. Τα Ηνωμένα Έθνη την έχουν ορίσει ως έναν από τους βασικούς τομείς παρέμβασης για την υλοποίηση ενός εκ των 17 παγκόσμιων στόχων που έχουν θεσπιστεί με τη σύμφωνη γνώμη των κρατών που συμμετέχουν στην ολομέλεια του ΟΗΕ. Η επένδυση αυτή έχει όνομα. Λέγεται περιορισμός της σπατάλης φαγητού.

Σε όλο τον κόσμο σχεδόν το 1/3 του παραγόμενου φαγητού δεν φτάνει στα πιάτα των ανθρώπων αλλά χάνεται μεταξύ των διαφόρων σταδίων παραγωγής, μεταποίησης, διανομής, κατανάλωσης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν το 39% πετιέται κατά τη διαδικασία της παραγωγής και αποθήκευσης, ενώ άλλο ένα 42% πετιέται κατά την κατανάλωση στα νοικοκυριά. Στις αναπτυσσόμενες χώρες το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην παραγωγή, καθώς δεν διαθέτουν τις απαραίτητες υλικοτεχνικές υποδομές για άρτια και έγκαιρη συγκομιδή και αποθήκευση. Στις πλουσιότερες χώρες, το πρόβλημα αφορά κυρίως την κατανάλωση, καθώς έχουμε υιοθετήσει καταναλωτικά πρότυπα που ευνοούν την αλόγιστη σπατάλη τροφίμων.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για την ακριβή καταγραφή των ποσοτήτων τροφίμων που πετιούνται. Μια έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου στον οικιακό τομέα έδειξε ότι μια τετραμελής οικογένεια πετά κατά μέσο όρο 120 κιλά φαγητού ετησίως, φαγητού που με ασφάλεια θα μπορούσε να καταναλώσει.

Υπάρχουν τόσα που μπορούν να γίνουν στη χώρα μας, ώστε να μειωθεί η σπατάλη. Μέτρα που δεν έχουν κόστος παρά μόνο όφελος, καθώς συν τοις άλλοις μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη σίτιση των ασθενέστερων οικονομικά συνανθρώπων.
Η λειτουργία ενός αξιόπιστου μηχανισμού μέτρησης της σπατάλης θα έπρεπε να είναι το πρώτο βήμα για την ελληνική Πολιτεία. Ήδη Ε.Ε. και ΟΗΕ βρίσκονται ένα βήμα πριν παραδώσουν έναν κοινό παγκόσμιο μηχανισμό, που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και η χώρα μας.
Στη συνέχεια απαιτείται η παροχή ενημέρωσης προς τους αγρότες για την καλύτερη συγκομιδή και αποθήκευση, καθώς και η δημιουργία ενός σχήματος κοινωφελούς αξιοποίησης της σοδειάς που μένει στους αγρούς.

Παράλληλα, μπορούν να δουλευτούν μια σειρά από μέτρα για τον περιορισμό της σπατάλης στον οικιακό τομέα, όπως η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων ευαισθητοποίησης, η τιμολόγηση των παραγόμενων οργανικών αποβλήτων βάσει της αρχής “πληρώνω όσα πετάω”, η δημιουργία εκτεταμένου προγράμματος για την κομποστοποίηση και αξιοποίηση των τροφικών αποβλήτων κ.ο.κ.
Παρόμοιες ενέργειες μπορούν να αναληφθούν και στους τομείς εστίασης και πώλησης διατροφικών αγαθών. Παρότρυνση των επιχειρήσεων να μετρούν τη σπατάλη και να εντοπίζουν τα αίτια που την προκαλούν, παροχή κινήτρων για αξιοποίηση της περίσσειας φαγητού για κοινωνικούς σκοπούς (σίτιση απόρων, συσσίτια εκκλησιών, εκπτωτικές προσφορές), επίτευξη εθελοντικών συμφωνιών με μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ κ.ο.κ.

Το φαγητό είναι πολύτιμο για τους ανθρώπους. Για να παραχθεί όμως απαιτούνται εξίσου πολύτιμοι φυσικοί πόροι που διαρκώς ελαττώνονται. Το να καταστεί η χώρα πρότυπο στη μάχη κατά της σπατάλης τροφίμων δεν είναι δύσκολο. Αντιθέτως, θα ήταν μια πρωτιά που θα ωφελούσε τους πολίτες αλλά και θα τόνωνε την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.
Άραγε το έχει σκεφτεί κανείς στο κυβερνητικό επιτελείο;

Πηγές:
α) FAO, Global Food Losses and Food Waste - extent, causes and prevention, 2011,
β) European Commission, Preparatory Study on Food Waste Across EU27, 2010,
γ) Abeliotis K., Lasaridi K., Costarelli V., Chroni C., Anagnostopoulos K. (2014), Food Waste Prevention As A Tool For Climate Change Mitigation: A Case Study From Greece, Harokopio University, School of Environment, Geography and Applied Economics.

* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη στήλη "Συναντήσεις" της Αυγής, στις 18/7/2017

Ο πόλεμος στη Συρία δεν ξεκίνησε χθες

Painting: Diala Brisly

Ο Ν.Τραμπ διέταξε στις 6/4/2017 επίθεση με 59 πυραύλους κατά των δυνάμεων του Άσαντ. Αυτό προκάλεσε πληθώρα αντιδράσεων, θετικών και κυρίως αρνητικών.  Δυστυχώς πολλοί έκαναν σαν να ξεκίνησε ο πόλεμος χθες. Δεν είναι έτσι.

Η σύρραξη στη Συρία άρχισε το 2011. Μέσα σε αυτό το διάστημα η χώρα μετράει περισσότερους από 470.000 νεκρούς και περισσότερους από 1εκ. τραυματίες.

Επίσης, μέσα σε αυτό το διάστημα:

• To 50% των νοσοκομείων σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας έχει καταστραφεί μερικώς ή ολικώς.
• Σχεδόν 6,5 εκ. Σύριοι (από αυτούς σχεδόν 3 εκ. παιδιά) έχουν φύγει από τις εστίες τους, παραμένοντας όμως στη χώρα (internally displaced).
• Σχεδόν 5,1 εκ. Σύριοι (εκ των οποίων σχεδόν το 50% παιδιά και νέοι έως 17 ετών) έχουν φύγει από τη χώρα. Οι περισσότεροι δεν βρίσκονται στην Ευρώπη, αλλά παγιδευμένοι στην Τουρκία, στο Λίβανο, την Ιορδανία και το Ιράκ. 
• Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι μόνο για τους πρόσφυγες που έφυγαν από τη Συρία απαιτούνται για φέτος σχεδόν $4,5 δις. Από αυτά, έχει λάβει μόνο $400 εκ. ήτοι μόλις το 9% της απαιτούμενης χρηματοδότησης.

Ο πόλεμος κοστίζει στη Συρία σχεδόν $4,5 δις το μηνα, σύμφωνα με έρευνα των Frontier Economics. Και σωρευτικά το κόστος για τη χώρα αναμένεται ως το 2020 να φτάσει τα 1,3 τρις.

Σε αντιπαραβολή να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στοιχεία του Brown University, από το 2001 έως το 2016 οι ΗΠΑ έχουν ξοδέψει $4,79 τρις για την εμπλοκή τους στους πολέμους στο Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία καθώς και για θέματα 'εσωτερικής ασφάλειας'.

Αυτό λοιπόν που παρακολουθούμε από χθες είναι μια νέα κλιμάκωση της έντασης. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι αυτή τη φορά η διαχείριση της έντασης γίνεται από τον Τραμπ και τον Πούτιν.

Πηγές:
UNHCR, UNHCR2, Brown University, DW, Telegraph. 

Το δέντρο και το δάσος των τροχαίων ατυχημάτων

Convergence, 1952, Jackson Pollock

Μπορεί το δυστύχημα στην εθνικό οδό Αθηνών - Λαμίας να εκπληρώνει, λόγω της απίστευτης τραγικότητάς του, όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει το μείζον θέμα των ημερών, όμως για μια ακόμη φορά κινδυνεύουμε να δούμε το δέντρο και να χάσουμε το δάσος.
Κάθε μέρα, κάθε χρόνο, εδώ και χρόνια, ζούμε τον καθημερινό μας εμφύλιο. Από το 1995 έως το 2015 έχουν χάσει τη ζωή τους στην άσφαλτο σχεδόν 33.000 άνθρωποι κι έχουν τραυματιστεί σοβαρά περισσότεροι από 50.000. Δηλαδή, μέσα σε μόλις 20 χρόνια, μια πόλη στο μέγεθος της Λαμίας ή των Τρικάλων εξαφανίστηκε από τον χάρτη. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είχαν πολλά να δώσουν ακόμη· στην οικογένειά τους, στους φίλους τους, στην κοινωνία, στην οικονομία. Το 63% των ανθρώπων που σκοτώθηκαν σε τροχαία το 2015 δεν ξεπερνούσε ηλικιακά τα 55 έτη.
Αυτός ο εμφύλιος δεν έχει ταξικά χαρακτηριστικά, παρά τα όσα, με περισσή ευκολία, λέγονται αυτές τις μέρες. Σωστά, τα ακριβά σπορ αυτοκίνητα, όταν οδηγούνται με υπερβολική ταχύτητα από ασυνείδητους, είναι κινούμενες σφαίρες θανάτου. Μόνο που αυτή είναι μόνο μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη σχετίζεται με την εγκληματική οδηγική συμπεριφορά μεγάλου πλήθους της ελληνικής κοινωνίας. Το 70% των θανάτων από τροχαία συμβαίνουν μέσα στις πόλεις ή σε μικρές επαρχιακές οδούς, κι εκεί είναι σαφές πως δεν χρειάζεται να έχεις Πόρσε για να συμβεί το κακό.
Ακόμα κι ένα κατσαριδάκι μπορεί να αποτελέσει φονικό εργαλείο, αν εντός του κάθεται ένας άνθρωπος που έχει πιει, που μιλάει στο κινητό, που βιάζεται να φτάσει πέντε λεπτά γρηγορότερα στον προορισμό του κ.ο.κ.
Το μέγεθος της παραβατικότητας στους δρόμους ξεπερνάει κάθε φαντασία. Μόνο το 2015 διαπιστώθηκαν 383.000 τροχαίες παραβάσεις. Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους:

• 173.000 παραβάσεις για ταχύτητα.
• 29.000 για μέθη.
• 14.500 για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη.
• 11.000 για κίνηση στο αντίθετο ρεύμα.
• 8.000 για αντικανονικό προσπέρασμα.
• 52.000 για μη χρήση κράνους.

Αυτές είναι οι περιπτώσεις που καταγράφηκαν από την Ελληνική Αστυνομία, άρα βάσιμα μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα πραγματικά περιστατικά είναι υπερπολλαπλάσια. Κάθε μέρα, κάθε χρόνο, ο εμφύλιος της καθημερινότητας συνεχίζεται.
Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης πέφτει στους ώμους των ίδιων των οδηγών και της διεστραμμένης οδηγικής κουλτούρας που διαμορφώσαμε. Ο μέσος Έλληνας οδηγός συγκλονίζεται με ατυχήματα σαν αυτό της Αθηνών - Λαμίας, αλλά την ίδια στιγμή αισθάνεται πως δεν τον αφορούν. Γιατί πάντα έχει την εντύπωση πως αυτός “ξέρει να οδηγεί” και άρα δεν πρόκειται να πάθει τίποτα. Αδυνατεί να αντιληφθεί πως οι περισσότεροι υπαίτιοι τροχαίων είχαν την ίδια με αυτόν εντύπωση· ότι ήξεραν να οδηγούν.
Ένα σημαντικό μερίδιο της κοινωνίας συμπεριφέρεται σαν κακομαθημένο παιδί όταν πιάσει το τιμόνι. Αν δεν μπορεί μόνο του να συμμορφωθεί, τότε χρειάζεται να παρέμβει η Πολιτεία. Όχι γιατί πρέπει να επιβάλει την τάξη, αλλά γιατί πρέπει να προστατεύσει τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας από τους επικίνδυνους.
Αντί λοιπόν να εξαγγέλλει ο υπουργός Δημόσιας Τάξης μείωση προστίμων για παραβάσεις του ΚΟΚ, ας φροντίσει μαζί με τα αρμόδια πολιτειακά στελέχη να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους κάθε ώρα και κάθε μέρα με αρτιότητα και διαφάνεια, να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις νέες τεχνολογίες για διαπίστωση παραβάσεων, να επιδείξουν μηδενική ανοχή σε περιστατικά που διαμορφώνουν κουλτούρες, όπως π.χ. οι αυτοσχέδιοι αγώνες ταχύτητας, και να φροντίσουν για τον επανασχεδιασμό των οδικών υποδομών και κυκλοφοριακών ρυθμίσεων με στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Κι επιτέλους, ας ξετυλίξουν το νήμα της ανομίας που επικρατεί στον κρατικό μηχανισμό απονομής διπλωμάτων οδήγησης. Δεν απαιτείται κάποια μαγική συνταγή, μόνο αταλάντευτη και αδιάφθορη πολιτική βούληση.

* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη στήλη "Συναντήσεις" της Αυγής την 1/3/2017. 

Εκλογές ΗΠΑ 2016: το προφίλ των ψηφοφόρων

Από τις 9 Νοεμβρίου αποκτήσαμε νέο πλανητάρχη. Ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε ανέλπιστα για πολλούς τη Χίλαρι Κλίντον και ο πλανήτης βαριανασαίνει. Λίγες μέρες πριν οι δημοσκοπήσεις έδειχνα Χίλαρι, αλλά διαψεύστηκαν πανηγυρικά όπως γίνεται σχεδόν παντού στον κόσμο τα τελευταία χρόνια!

Ποιοι ψήφισαν τον Τραμπ, ποιοι τη Χίλαρι, ποιο το προφίλ του μέσου αμερικάνου ψηφοφόρου; Ήταν όντως αντισυστηματική η ψήφος; Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες και δεν μπορούν να δοθούν ελαφρά τη καρδία. Οι παράμετροι που οδήγησαν στον Τραμπ είναι πολλοί, άλλοτε επικαλυπτόμενοι κι άλλοτε αλληλοσυγκρουόμενοι. Το παγκόσμιο εκλογικό σώμα φαίνεται πως τελεί υπό καθεστώς άκρατης σύγχυσης.

Τα exit polls αποτύπωσαν τις ιδιαιτερότητες της αμερικάνικης ψήφου στις πρόσφατες εκλογές και τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα. 

Γράφημα 1.

Ψήφος ανά ‘φυλή’

Μαύροι και ισπανόφωνοι προτίμησαν Κλίντον, οι λευκοί τον Τραμπ είναι η άποψη που έχει κυριαρχήσει αλλά είναι αρκούντως επιφανειακή.

Πράγματι περισσότεροι λευκοί προτίμησαν τον Τραμπ, περισσότεροι μαύροι και ισπανόφωνοι στήριξαν Κλίντον, αλλά  οφείλουμε να συγκρίνουμε με το παρελθόν για να διαπιστώσουμε τις διαφορές.

Στις φετινές εκλογές το 58% των λευκών ψήφισε Τραμπ έναντι του 37% που προτίμησε Κλίντον. Η διαφορά είναι 21%. Το 2012, επίσης οι λευκοί είχαν στηρίξει τον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο έναντι του Μπάρακ Ομπάμα (59%-39%). Με άλλα λόγια, τόσο το 2012, όσο και το 2016 οι λευκοί ψήφισαν με τον ίδιο τρόπο!

Αυτό που έκανε τη διαφορά φέτος είναι το γεγονός πως η Κλίντον έχασε περίπου το 5% των μαύρων ψηφοφόρων κι άλλο ένα 5% των ισπανόφωνων, ποσοστό που όπως φάνηκε ήταν καθοριστικό (γράφημα 1).   

Ψήφος ανά φύλο

Η μάχη των φύλων αποτυπώθηκε σε αυτές τις εκλογές. Οι γυναίκες στήριξαν με ποσοστό 54% την Κλίντον έναντι 42% που στήριξε Τραμπ.  Στους άνδρες η κατάσταση αντιστράφηκε. Το 53% ψήφισε Τραμπ και το 41% Κλίντον (πίνακας 1).

Ίσα βάρκα, ίσα νερά θα πει κάποιος. Όχι ακριβώς. Μπορούμε να πούμε πως η Κλίντον κράτησε τις γυναίκες που ψήφισαν Ομπάμα το 2012, αλλά έχασε 2-3% των ανδρών σε σχέση με την επίδοση του Ομπάμα. Κι αυτό όπως φάνηκε στοίχισε!

Πίνακας 1. Gender

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Men 48%	41%	53%	6%
Women 52%	54%	42%	4%

Ψήφος ανά μορφωτικό επίπεδο

Στο σύνολο των ψηφοφόρων, οι κάτοχοι ακαδημαϊκών τίτλων σπουδών προτίμησαν κυρίως Κλίντον (52% Κλίντον – 43% Τραμπ), ενώ οι ψηφοφόροι χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου επέλεξαν κυρίως Τραμπ (52% Τραμπ – 44% Κλίντον).

Εδώ φαίνεται πως η Κλίντον έχασε ψηφοφόρους σε σχέση με το 2012, τόσο στους απόφοιτους πανεπιστημίων όσο και στους λιγότερο καταρτισμένους (γράφημα 2).

Ειδικά στους λιγότερο μορφωμένους λευκούς ο Τραμπ έκανε πάρτι και κυριάρχησε με 67% έναντι 28% της Κλίντον (η μεγαλύτερη διαφορά που έχει καταγραφεί τουλάχιστον από το 1980).  

Γράφημα 2.

Ψήφος ανά ηλικία

Σε σχέση με την ηλικία, τα πράγματα είναι σχετικά απλά (γράφημα 3). Οι ηλικίες 18-45 προτίμησαν Κλίντον, οι ηλικίες από 45 και άνω στράφηκαν κυρίως προς τον Τραμπ. Έχει ενδιαφέρον πως σε σχέση με το 2012, στήριξαν την Κλίντον λιγότεροι νέοι 18-29 και ελαφρά περισσότεροι ηλικιωμένοι 65+. Εννοείται βέβαια πως υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανά φυλή, όπως είδαμε και πιο πάνω.

Γράφημα 3.

Ψήφος ανά θρησκευτικές πεποιθήσεις

Κι εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα (γράφημα 4). Οι χριστιανοί (ευαγγελιστές, προτεστάντες, καθολικοί, μορμόνοι) προτίμησαν κυρίως Τραμπ (με εξαίρεση τους ισπανόφωνους καθολικούς). Οι μη θρησκευόμενοι και όσοι πιστεύουν σε άλλες θρησκείες ψήφισαν κυρίως Κλίντον. Εντυπωσιακό το ποσοστό που ο Τραμπ συγκεντρώνει τους λευκούς ευαγγελιστές (81%).   

 

Γράφημα 4.

Ψήφος ανά εισόδημα

Μια άποψη που διακινήθηκε κατά κόρον μετά το τέλος των εκλογών ισχυρίζονταν πως οι φτωχοί ψήφισαν Τραμπ. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει! Οι περισσότεροι φτωχοί και μικρομεσαίοι εξακολούθησαν να στηρίζουν δημοκρατικούς κι άρα την Κλίντον, ενώ στους πιο ευκατάστατους νίκησε με βραχεία κεφαλή ο Τραμπ.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως ένα μεγάλο ποσοστό των φτωχότερων στρωμάτων (κυρίως λευκοί) στράφηκαν προς τον Τραμπ, ενώ ένα εξίσου σημαντικό μερίδιο πολύ πλούσιων πλησιάσε προς την Κλίντον (γράφημα 5). Δείγμα του ότι οι δημοκρατικοί έχασαν επαφή με την εκλογική τους βάση!

Γράφημα 5.

Νικήτρια των εκλογών η αποχή

Όπως ίσως γνωρίζετε η Χίλαρι κέρδισε τη λαϊκή ψήφο, αλλά έχασε στη μάχη των εκλεκτόρων. Δηλαδή, η Χίλαρι πήρε περισσότερους ψήφους (59,86 εκ.) σε σχέση με τον Τραμπ (59,64 εκ.), αλλά λόγω του εκλογικού συστήματος ο Τραμπ κέρδισε 306 εκλέκτορες έναντι 232 της Κλίντον.

 Όμως νικήτρια όλων αναδείχθηκε η αποχή. Παρότι δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμα το ποσοστό προσέλευσης, αυτό είναι σίγουρα μειωμένο σε σχέση με το 2008 και το 2012. Σε σχέση με το 2012 ψήφισαν 7,4 εκ. λιγότεροι, ενώ σε σχέση με το 2008 φέτος ψήφισαν σχεδόν 10εκ. λιγότεροι (γράφημα 6). 

Κι όπως αντιλαμβάνεστε πάντα η αποχή ευνοεί τους πιο συντηρητικούς υποψηφίους.

Γράφημα 6.

Άλλα χρήσιμα που αξίζει να γνωρίζετε (η διαιρεμένη χώρα)

1. Όσοι υπηρέτησαν στο στρατό ψήφισαν κυρίως Τραμπ, με μεγάλη διαφορά (πίνακας 2).

Πίνακας 2. Served in the U.S. military

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Veterans 13%	34%	61%	5%
Non-veterans 87%	50%	45%	5%

2. Όσοι αποφάσισαν τι θα ψηφίσουν τους τελευταίους 2 μήνες επέλεξαν κυρίως Τραμπ (πίνακας 3).

Πίνακας 3. When did you decide presidential vote?

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Last few days 8%	44%	46%	10%
Last week 6%	38%	50%	12%
In October 12%	37%	51%	12%
In September 13%	46%	50%	4%
Before September 60%	52%	45%	3%

3. Το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων (39%) θεώρησε ότι αυτό που μετράει σε έναν υποψήφιο είναι η δυνατότητα «να  φέρει αλλαγές». Αυτοί που το ισχυρίζονται ψήφισαν σχεδόν μονοκούκι τον Τραμπ (πίνακας 4).

Πίνακας 4. Which candidate quality mattered most?

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Cares about me 15%	58%	35%	7%
Can bring change 39%	14%	83%	3%
Right experience 21%	90%	8%	2%
Good judgment 20%	66%	26%	8%

4. Ένα πολύ μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων (42%) θεωρούν ότι οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες μειώνουν τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι από αυτούς (65%) στήριξαν Τραμπ (πίνακας 5).

Πίνακας 5. Effect of international trade

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Creates U.S. jobs 38%	59%	35%	6%
Takes away U.S. jobs 42%	31%	65%	4%
Does not affect jobs 11%	63%	30%	7%

 

5. Οι απόψεις για το Obamacare διίστανται. Το 48% το θεωρεί καλό, το 47% κακό. Οι μεν στήριξαν Κλίντον αλλά με λιγότερη θέρμη, οι δε Τραμπ (πίνακας 6). 

Πίνακας 6. View on Obamacare

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Did not go far enough 30%	78%	18%	4%
Was about right 18%	82%	10%	8%
Went too far 47%	13%	83%	4%

 

6. Η αμερικανική κοινωνία είναι επίσης διχασμένη αναφορικά με τον δρόμο που πρέπει να πάρει η χώρα. Το 45% θέλει να βαδίσει στην κατεύθυνση του Ομπάμα και να γίνει πιο φιλελεύθερη, το 48% θέλει συντηρητικοποίηση της κατάστασης. Καταλαβαίνετε εύκολα ποιοι υποστήριξαν ποιον (πίνακας 7).

Πίνακας 7. Should the next president:

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Continue Obama's policies 28%	91%	5%	4%
Be more conservative 48%	13%	83%	4%
Be more liberal 17%	70%	23%	7%

7. Σε γενικές γραμμές, η πλειονότητα των αμερικάνων (62%) δεν είναι ευχαριστημένη με την κατάσταση της οικονομίας. Αυτό το 62% στράφηκε κυρίως προς τον Τραμπ (πίνακας 8). 

Πίνακας 8. Condition of national economy

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Excellent 3%	83%	16%	1%
Good 33%	76%	19%	5%
Not good 41%	39%	55%	6%
Poor 21%	15%	79%	6%

 

8. Οι κάτοικοι των αστικών περιοχών στήριξαν κυρίως την Χίλαρι, ενώ οι ψηφοφόροι σε ημιαστικές και κυρίως σε αγροτικές περιοχές προτίμησαν κυρίως Τραμπ (πίνακας 9). Πράγμα που φαίνεται άμεσα αν δείτε τον χάρτη των εκλογών (γράφημα 7).

Πίνακας 9. Area type

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Urban area 34%	59%	35%	6%
Suburban area 49%	45%	50%	5%
Rural area 17%	34%	62%	4%

Γράφημα 7.

9. Ο σεξισμός του Τραμπ δεν αποτελεί πρόβλημα για σχεδόν το 50% των ψηφοφόρων (πίνακας 10)!

Πίνακας 10. Does Donald Trump's treatment of women bother you:

	Clinton	Trump	Other/No Answer
A lot 50%	83%	11%	6%
Some 20%	19%	75%	6%
Not much 13%	8%	88%	4%
Not at all 16%	10%	87%	3%

 

10. To 14% της LGBT κοινότητας εμφανίζεται να ψήφισε Τραμπ (wtf) (πίνακας 11).

Πίνακας 11. Are you gay, lesbian, bisexual or transgender?

	Clinton	Trump	Other/No Answer
Yes 5%	78%	14%	8%
No 95%	47%	48%	5%

Τελικά ποιοι ψήφισαν τον Τραμπ;

Ήταν τελικά αντισυστημική η ετυμηγορία των προεδρικών εκλογών; Η ανάγνωση των παραπάνω στοιχείων δεν πείθει για κάτι τέτοιο.Οι παραδοσιακοί συντηρητικοί ήταν πάλι εκεί και σε συνδυασμό με την απογοήτευση ενός σημαντικού μέρους της κοινωνίας έφεραν στην εξουσία τον Τραμπ. Οι δημοκρατικοί απομακρύνθηκαν από τους παραδοσιακούς τους ψηφοφόρους και το πλήρωσαν. Δεν κέρδισε ο Τραμπ, έχασε η Κλίντον (και όλοι αυτοί που μεθόδευσαν την εκλογή της ως δημοκρατική υποψήφια για το θώκο).

Και τώρα τι;

Σίγουρα είναι νωρίς να απαντήσουμε. Η αμερικανική κοινωνία όπως σχεδόν όλες οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες βρίσκονται σε κατάσταση σύγχυσης. Κι αυτή η σύγχυση συσσωρεύει οργή. Κι αυτή η οργή είναι ανεξέλεγκτη και απρόβλεπτες οι συνέπειές της.  

Ο παγκόσμιος οικονομικός λαβύρινθος έχει παγιδεύσει το 99% των πολιτών προς όφελος του 1%. Παράλληλα, οι παραδοσιακές ιδεολογίες έχουν ρευστοποιηθεί και νέα μορφώματα προσπαθούν να αποκτήσουν υπόσταση.

Οι συγκρούσεις προβλέπεται να ενταθούν και δεν θα αφήσουν κανέναν ανεπηρέαστο. Μετά το brexit και τον Τραμπ, ακολουθούν οι εκλογές στη Γαλλία. Ο εθνικισμός κερδίζει έδαφος παντού. Οι παρανοϊκοί ισλαμιστές του ISIS είναι άλλος ένας επιβαρυντικός παράγοντας. 
Θέλοντας και μη, θα καλούμαστε συνέχεια να διαλέγουμε στρατόπεδα.

Ενδιαφέρουσες μα τρομακτικές εποχές!

Πηγές

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8