4 Φεβ 2010

Ανελεύθεροι και καταρρακωμένοι

Όταν ο Κλοντ Λέβι-Στρος τα έχει πει όλα, ήδη από μακρινό 1955.
Οι ανελεύθεροι στοιβαγμένοι σε πόλεις-κλουβιά, οι ιδεολογίες που εκτείνονται στα άκρα ανάλογα με τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας.
Κατ' επέκταση, η Ελλάδα και δη η υδροκέφαλη Αθήνα βυθίζεται στο τέλμα της, οι κάτοικοι της πρωτεύουσας νιώθουν στο πετσί τους την αυτοκαταπίεση στα πλαίσια της κοινωνίας, η άκρα δεξιά κερδίζει έδαφος πατώντας στα σαθρά θεμέλια ενός μίγματος από πολιτική ανωριμότητα, εθνικιστική αφέλεια, οικονομική δυσπραγία, ένας μικρόκοσμος σε διάβρωση:

"Η ελευθερία δεν είναι ούτε μια νομική εφεύρεση ούτε μια φιλοσοφική κατάκτηση, ιδιοκτησία αγαπημένη πολιτισμών πιο αξιόλογων από άλλους γιατί μόνο αυτοί ήξεραν να την δημιουργήσουν ή να την διαφυλάξουν.
Προκύπτει από μια αντικειμενική σχέση μεταξύ του ατόμου και του χώρου του, μεταξύ του καταναλωτή και των εσόδων που διαθέτει. Όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο ένας παράγοντας αντισταθμίζεται από τον άλλο και ότι μια κοινωνία πλούσια αλλά πάρα πολύ πυκνοκατοικημένη δεν δηλητηριάζεται από τον υπερπληθυσμό της όμοια με τα παράσιτα που ζουν μέσα στο αλεύρι και που κατορθώνουν να εξολοθρεύσουν το ένα το άλλο από απόσταση με τις τοξίνες τους πριν ακόμα τους λείψει η ύλη που τα τρέφει.
Πρέπει να είναι κανείς πολύ αφελής ή κακόπιστος για να φαντάζεται ότι οι άνθρωποι διαλέγουν τα πιστεύω τους ανεξάρτητα από τις συνθήκες ζωής τους. Γιατί δεν είναι τα πολιτικά συστήματα που προσδιορίζουν το σχήμα της κοινωνικής ύπαρξης, αλλά είναι αντίθετα οι συνθήκες της ζωής που δίνουν νόημα στις ιδεολογίες που τις εκφράζουν: οι ιδεολογίες είναι τα σημεία εκείνα που δεν γίνονται διάλεκτος παρά μόνο με την παρουσία των αντικειμένων στα οποία αναφέρονται".
Κλοντ Λέβι-Στρος, Θλιβεροί Τροπικοί, Εκδόσεις Χατζηνικολή, 8η έκδοση, σελ. 129

Δεν υπάρχουν σχόλια: