25 Φεβ 2011

Άντε γεια...

Αποχαυνωμένη η ελληνική κοινωνία σκοτώνεται στο απέραντο καφενείο της Ελλάδας για το ακυρωθέν γκολ του Παναθηναϊκού στο πρόσφατο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό. Λένε ότι κάθε χώρα έχει τους πολίτες που της αξίζει. Έτσι και εμείς αφού έχουμε καταφέρει να διορθώσουμε όλα τα κακώς κείμενα, αποφασίσαμε πως το μεγάλο μας πρόβλημα είναι ο αριθμός των παικτών με τα κόκκινα που κάλυπταν τον πράσινο επιτιθέμενο. Το χειρότερο είναι πως αρκετοί από αυτούς που νιώθουν «αδικημένοι» επί της ουσίας δεν επιθυμούν την καλυτέρευση της κατάστασης, αλλά απλά επιδιώκουν την δυνατότητα να βρίσκονται αυτή σε θέση ισχύος και να «αδικούν» τις υπόλοιπες ομάδες. Εμφανίζεται λοιπόν και εδώ το ελληνικότατο σύνδρομο περί «κατσίκας του γείτονα» και επιπρόσθετα το σύνδρομο της αλλοτρίωσης συνειδήσεων άμα τη κατάκτηση ψηγμάτων εξουσίας. Αιδώς Αργείοι…

Βέβαια, η αλλοφροσύνη των τελευταίων ημερών έχει προηγούμενο που δεν περιορίζεται μόνο στο αδιαφανές ελληνικό ποδόσφαιρο, αλλά διαπνέει, και διαχέεται σε, όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Ο εκάστοτε ισχυρότερος επιβάλλεται στο αντίπαλο δέος, που με τη σειρά του περιμένει να γυρίσει ο τροχός και να έρθει η στιγμή που θα βγάλει τα μάτια του εχθρού του, θα του φάει τη δουλειά, θα καρπωθεί τις υπεραξίες του άλλου, θα βολευτεί βρε αδερφέ.
Στημένος αγώνας μεταξύ των ισχυρότερων, που όμως βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην διαχρονική δουλική συμπεριφορά μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης, που αισθάνεται ότι τίποτα από όσα γίνονται γύρω της δεν την αφορά και δεν μπορεί να τα επηρεάσει. Έτσι, διαχρονικά, στον βάλτο που παλεύουν τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια.

Κι όσο η ελληνική κοινωνία κοιμάται τον ύπνο του δικαίου, απορροφημένη από ριάλιτι, διαιτητικά όργια κοκ, εμφανίζονται ψήγματα αντίστασης στην απάθεια που μας κάνουν να αισθανόμαστε περήφανοι ως Έλληνες. Γιατί τι άλλο είναι πέρα από στιγμή εθνικής ανάτασης ο αγώνας που δίδεται εδώ και μέρες στην Βουλή των Ελλήνων για την «διαφύλαξη» της εκτός σχεδίου δόμησης σε περιοχές Natura2000; Τι άλλο είναι πέρα από εθνική αγαλλίαση η fast track αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων που επιχειρείται σαν αντίβαρο στην οικονομική κρίση;

Και εδώ σταματά η πλάκα, γιατί επιτέλους αυτή η σήψη πρέπει να τελειώνει εδώ και τώρα. Όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί έχουν μερίδιο ευθύνης (όχι το ίδιο βέβαια) για την ηθική και πνευματική κατάπτωση των Ελλήνων, όλοι εμείς οι πολίτες έχουμε μερίδιο ευθύνης (όχι το ίδιο βέβαια) γιατί επιτρέπουμε σε κάποιους λίγους να καπηλεύονται την αξιοπρέπειά μας, να βυσσοδομούν κατά της κοινής λογικής, να μας γοητεύουν απλά και μόνο επειδή «χαϊδεύουν» τα αυτιά μας.

Πόσο δύσκολο είναι να επιχειρηθεί η σύναψη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου επί ελάχιστων κοινών παρανομαστών, που θα αφορά το σύνολο της κοινωνίας και δεν θα αναθεωρείται κάθε τέσσερα χρόνια; Πόσο δύσκολο είναι οι κραυγές να δώσουν τη θέση τους στην τεκμηρίωση και την παροχή απτών προτάσεων; Πόσο δύσκολο είναι για τα κόμματα να σταματήσουν να υπολογίζουν τους ανθρώπους μόνο ως κουκιά στην εκάστοτε ψηφοφορία και πόσο δύσκολο είναι για τους πολίτες να σταματήσουν να δίνουν λευκό χαρτί στους εκάστοτε «εκπροσώπους» τους;
Δυστυχώς, αν κρίνω από τα όσα βλέπω στην Ψωροκώσταινα όλα τα παραπάνω φαντάζουν ακόμα αρκετά δύσκολα, έως και απίθανα. Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να δούμε μια ακτίδα φωτός -μακριά από κομματικές επετηρίδες- στα πλαίσια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όμως και εκεί νομίζω πως ακόμα βρισκόμαστε σε μια εφηβική κατάσταση, καθώς επικρατεί ένα κλίμα σχετικής αυταρέσκειας και εξάντλησης των δυνατοτήτων των συγκεκριμένων μέσων στο ποιος έχει την πιο μεγάλη (λίστα φίλων και followers).

Και όσο κάποιοι από εμάς δεν κάνουμε την αρχή, και περιμένουμε από τους «άλλους» να εκκινήσουν τη διαδικασία δομικών αλλαγών, θα συνεχίσουμε να βολοδέρνουμε ως κοινωνία και να φαντασιωνόμαστε κοινωνικά μεγαλεία, επιπέδου τσάμπιονς λιγκ, ενώ στην πραγματικότητα θα βουλιάζουμε περισσότερο στο βούρκο της ψευτομαγκιάς μας. Άντε γεια…

* το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε σήμερα στην στήλη "Συναντήσεις" της Αυγής.

14 Φεβ 2011

Περί επανάστασης και ελευθερίας στην Αίγυπτο και παντού...

Οι Αιγύπτιοι, ή μάλλον οι περισσότεροι από αυτούς, τα κατάφεραν. Εκδίωξαν τον Χόσνι Μουμπάρακ, τον "δημοκρατικά" εκλεγμένο δικτάτορα της χώρας, που κυβέρνησε επί 30 συναπτά έτη, αφού προηγουμένως "κέρδισε" 4 εκλογικές αναμετρήσεις σχεδόν άνευ αντιπάλου.
Βέβαια, η μεγαλύτερη μερίδα της κοινής γνώμης ανά τον κόσμο έχω την εντύπωση πως ειλικρινά δεν έχει ιδέα για το τι συνέβη εκεί, και πιθανότατα δεν δίνει δεκάρα για τα όσα δραματικά έλαβαν χώρα στην πλατεία Ταχρίρ, ελληνιστί πλατεία Ελευθερίας.
Από την άλλη η μεγαλύτερη μερίδα των μελών των λογής κοινωνικών δικτύων, μάλλον η συντριπτική πλειονότητα, θεωρεί πως τα όσα συνέβησαν εκεί αξίζει να μνημονευθούν στον αιώνα τον απάντα καθότι -κατά την άποψή τους- πρόκειται για μια συγκλονιστική ειρηνική επανάσταση.
Τείνω να συμφωνήσω με την άποψη αυτή! Δεν είναι και λίγο για σχεδόν 20 μέρες να κατοικοεδρεύεις σε πλατείες ανά την Αίγυπτο, να προτάσσεις τα στήθη σου απέναντι στα μέσα καταστολής, να κερδίζεις μέσω twitter και facebook το παιχνίδι των εντυπώσεων στο εξωτερικό και τελικά να καταφέρνεις την εκδίωξη του καταπιεστή σου.
Όμως μέχρις εκεί οι πανηγυρισμοί. Η επόμενη μέρα είναι το μεγάλο στοίχημα και είναι η επόμενη μέρα αυτή που θα κρίνει το επαναστατικό (ή μη) πρόταγμα των γεγονότων που οδήγησαν στην παραίτηση Μουμπάρακ.

Πολλές φορές, όλοι μας, παρασυρμένοι από ένα εκ των μέγιστων ιδανικών (αν όχι το μέγιστο), την ελευθερία, εμμένουμε και τασσόμαστε ψυχή και σώμα στην διεκδίκησή της, αγνοώντας ένα άλλο  μέγιστο ζητούμενο που είναι κατά πρώτον η διάρκεια της ελευθερίας και κατά δεύτερον η ανάδειξη και άλλων απαραίτητων ιδανικών-αρετών, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα, η εξασφάλιση ίδιων δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες σε θέματα παιδείας, οικονομίας, περιβάλλοντος κτλ κτλ. Με άλλα λόγια, πολλές φορές θεωρούμε πως κερδίζουμε τον πόλεμο της ελευθερίας, ενώ στην πραγματικότητα δεν κερδίζουμε παρά μόνο μια μάχη.

Τι εννοώ με αυτό;
Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, οι Έλληνες στην μεγάλη τους πλειονότητα, είτε αγκάλιασαν είτε αποδέχτηκαν το ευρύ κίνημα της εθνικής αντίστασης. Όταν όμως η "ελευθερία" επετεύχθη, αυτή αποδείχτηκε λειψή και ορφανή. Ακολούθησε το αιματοκύλισμα του εμφυλίου, η "υιοθεσία" μας από τον Θείο Σαμ (ίσως η πρώτη υιοθεσία παγκοσμίως, αμέσως μετά την αλλαγή και επέκταση του δόγματος στις ΗΠΑ περί σφαιρών επιρροής), η τεράστια κοινωνική ανισότητα, η παραβίαση των δικαιωμάτων μεγάλης μερίδας συμπολιτών κοκ.
Στην Πολωνία, επίσης, ή στις άλλες ανατολικές χώρες όπως η Ρωσία και η Ουκρανία, η ελευθερία ήρθε μαζί με την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος της ΕΣΣΔ. Μαζί της όμως, όπως πολύ εύστοχα περιγράφει η Ναόμι Κλάιν στο "Δόγμα του Σοκ", ήρθε μια οικονομική λαίλαπα που σάρωσε τους ασθενέστερους και οδήγησε στην εγκαθίδρυση μιας νέας -οικονομικής αυτή τη φορά, και άρα μη λογοδοτούσας- νομενκλατούρας. 

Με όλα τα παραπάνω δεν υπονοώ πως κάνουν λάθος οι πολίτες που αγωνίζονται και δίνουν το αίμα τους για την ελευθερία. Κάθε άλλο!  Είμαι ψυχή και σώμα μαζί τους και παρακαλώ τα όσα συνέβησαν στην Αίγυπτο, διεκδικώντας αυτό το ενα και μόνο αγαθό που λέγεται ελευθερία, να εξαπλωθούν σε όλες τις δικτατορίες και τις λειψές δημοκρατίες του πλανήτη.
Απλά θέλω να αναδείξω την ακλόνητη βεβαίωση που δίνει η ιστορία πως οι αλλαγές ανά τον κόσμο, κάποιες φορές διαρκούν λίγο, άλλες φορές δεν γίνονται κατ' ανάγκη για καλό και σε άλλες περιπτώσεις οδηγούν σε αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Να αναδείξω την ακλόνητη πεποίθησή μου πως ο αγώνας δεν μπορεί να εξαντλείται και να εξαντλεί τους αγωνιζόμενους στην πρώτη κιόλας μάχη, γιατί τότε τα επιτεύγματα έχουν εξαιρετικά βραχύβια διάρκεια και σχετικά μικρή δυναμική.

Γυρνώντας πίσω στην Αίγυπτο βλέπουμε πως από την επανάσταση της 23ης Ιουλίου του 1952, που συνετέλεσε στην πτώση του βασιλιά Φαρούκ, φτάσαμε σήμερα στην επανάσταση της 25ης Ιανουαρίου 2011. Φαίνεται πως τα γρανάζια της ιστορίας μόλις τώρα άρχισαν να κινούνται και πάλι στην Αίγυπτο, μετά από παύση μερικών δεκάδων ετών. Ή αλλιώς, ο αγώνας στην Αίγυπτο τώρα μόλις άρχισε!

ΥΓ. για να το θέσω καλύτερα στους φίλους συντουϊτεράδες: πριν το #jan25 υπήρχε το #jul23 και πιο πριν ποιος ξέρει πόσα άλλα hashtags... η ευχαρίστησή μας για την πρώτη επανάσταση μέσω twitter ας μην μας κάνει να εθελοτυφλήσουμε (sic) στο μέλλον.
ΥΓ2. Χαίρομαι ιδιαίτερα για τη νίκη όσων πάλεψαν στην Αίγυπτο, αλλά δεν πρόκειται να πανηγυρίσω παρά μόνο αν διαπιστώσω πως η κινητοποίηση στην Αίγυπτο αποτελεί μόνο το πρώτο τουβλάκι σε ένα ντόμινο παγκόσμιων εξελίξεων. Κι αυτό γιατί στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη κοινωνία άλλες είναι οι Βερσαλίες που πρέπει να πέσουν, στην μία ή την άλλη άκρη του Ατλαντικού, στην μία ή στην άλλη άκρη του Ειρηνικού, ώστε να αναπνεύσουμε όλοι μας

9 Φεβ 2011

Για τα ΜΜΜ και την αύξηση του εισιτηρίου...

Αν έπρεπε να χαρακτηρίσω με μια λέξη την ελληνική "ιδιοσυγκρασία" αυτή δεν θα ήταν άλλη από την "υποκρισία". Πολλά είναι τα ανοιχτά μέτωπα της επικαιρότητας που συνηγορούν σε αυτή την εκτίμηση. Ο σάλος γύρω από το ντοκιμαντέρ 1821, η μάχη της Κερατέας, η εκτός σχεδίου (και λογικής) δόμηση σε περιοχές Natura, τα πετρέλαια και τα σπάνια ορυκτά που υποτίθεται ότι η χώρα διαθέτει, και βέβαια η αύξηση των εισιτηρίων στα ΜΜΜ της πρωτευούσης. Τώρα που πέρασε ο πρώτος "τουιτερικός" χαμός για το τελευταίο θέμα (βλ. εισιτήρια και "δεν πληρώνω-δεν πληρώνω") ας προσπαθήσω να καταγράψω μερικές ιδέες και στοιχεία.

Ανήκω στην κατηγορία των πολλών που αγοράζουν και ακυρώνουν καθημερινά το εισιτήριο στα ΜΜΜ. Σε γενικές γραμμές θεωρώ ότι -από την στιγμή που δεν έχεις πετρέλαια και άλλες τέτοιες "πολύτιμες" πηγές άντλησης κεφαλαίου προς χρηματοδότηση δημόσιων λειτουργιών- το αντίτιμο που πληρώνουμε όλοι βοηθά να διατηρούνται ζωντανές οι δημόσιες συγκοινωνίες.
Η σε μια νύχτα, όμως, αύξηση της τιμής στο υπέρογκο 1,40€ ήτοι 40% πάνω, παραείναι μεγάλη για να περάσει απαρατήρητη, για να περάσει χωρίς αγανάκτηση. Η αύξηση σε πενθήμερη βάση και μόνο για μια διαδρομή μπρος-πίσω ανέρχεται σε περίπου 212€ ετησίως. Όχι και λίγα, έτσι;
Είναι μεγάλη και ακατανόητη η συγκεκριμένη αύξηση γιατί έρχεται σε μια στιγμή που οι παρεχόμενες υπηρεσίες δεν είναι καλές (εδώ και 1,5 χρόνο ταλαιπωρούμαστε από τις εργασίες στη γραμμή του ηλεκτρικού, αγνοείται το "πράσινο ρεύμα" για το τραμ, οι λεωφορειολωρίδες έχουν και πάλι αυτοκαταργηθεί, απουσία τηλεματικής κοκ), σε μια στιγμή όπου το εισόδημα των πολιτών συμπιέζεται από χίλιες διαφορετικές μεριές, σε μια στιγμή που οι πολίτες, λόγω κυρίως του κόστους βενζίνης, άρχισαν και πάλι να αγκαλιάζουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η αύξηση ήταν άγαρμπη γιατί δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα τα απαραίτητα στοιχεία και παραδοχές για τα προβλήματα των μεταφορών που συνηγορούν σε αυτή την αύξηση. Δεν δόθηκε επίσης κανένα στοιχείο περί ανάλυσης κόστους - οφέλους από την αύξηση της τιμής.
Είναι μια άγαρμπη αύξηση γιατί θεωρητικά σε ένα ευνομούμενο κράτος και σε μια πολιτεία που σέβεται τον εαυτό της και τους πολίτες θα περίμενες να δεις πρώτα μια σειρά από άλλες ενέργειες, όπως η διόρθωση-καλυτέρευση των παρεχόμενων υπηρεσιών, η ολοκλήρωση των απαραίτητων εσωτερικών αλλαγών, και μόνο έπειτα να μας απασχολήσει το θέμα του αντίτιμου των μεταφορών.
Δεν έγινε τίποτα από τα παραπάνω, αλλά αντίθετα η πολιτεία προχώρησε σε μια αύξηση εκβιαστική, καθώς αφορά μια "ανελαστική" ανάγκη, αυτή της δημόσιας μεταφοράς. Είναι μια αύξηση που έρχεται σε καταφανέστατη αντίθεση με την προσπάθεια που υποτίθεται ότι ασπάζεται η πολιτεία για αποτροπή της χρήσης των ΙΧ στο κέντρο της πόλης. Όταν σε άλλες χώρες της ΕΕ, ακόμα και στο πανάκριβο Ηνωμένο Βασίλειο γίνεται προσπάθεια να αλλάξει το μίγμα του μεταφορικού όγκου, προς όφελος των ΜΜΜ, είναι τουλάχιστον ανόητο να επιχειρείται σήμερα η -δια του κόστους- απαξίωση των μέσων.  

Σε πάμπολες χώρες της ΕΕ τα ΜΜΜ είναι επιδοτούμενα και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. Σταθμίζεις προτεραιότητες, βλέπεις αν θεωρείς τα ΜΜΜ ως κομβικό εργαλείο στήριξης της κοινωνίας και αποφασίζεις. Αν θεωρείς τα ΜΜΜ απαραίτητα -και αυτονόητο το δημόσιο χαρακτήρα τους- τότε τα στηρίζεις και κοιτάς σε συνενόηση με τους εργαζομένους πως θα τα εκσυγχρονίσεις και θα τα βελτιώσεις, μειώνοντας παράλληλα το κόστος. Απλά πράγματα, σαν την προπαίδεια! 
Εν κατακλείδι, η αγανάκτηση των πολιτών είναι δικαιολογημένη και η ενδεχόμενη "ποινικοποίηση" (πλημμεληματικού χαρακτήρα) της άρνησης καταβολής του 1,40€  φανερώνει πρώτα και κύρια την αποτυχία και την έλλειψη κοινωνικής νομιμοποίησης του μέτρου. Είναι βέβαια αλήθεια πως και πάλι επιχειρείται η "καπήλευση" της αγανάκτησης των πολιτών από μερίδα της πολιτικής σκηνής, όμως γελιούνται οικτρά όσοι πιστεύουν ότι ο θυμός για την υπερβολική αύξηση έχει πολιτικό χρώμα...

Στα επόμενα βήματα περιμένω να δω ενέργειες της κυβέρνησης που να αποδεικνύουν το νόμιμο και ηθικό της συγκεκριμένης κίνησης, αναμένω επίσης να δω κάποιες δικαστικές κινήσεις από καταρτισμένους νομικούς που ελπίζω ότι υπάρχουν και αντιδρούν στο 1,40€. Ελπίζω επίσης σε μικρότερο καπέλωμα από ευαγή ιδρύματα της αριστεράς και αναμένω από αυτά να κινηθούν περισσότερο σε πολιτικά και θεσμικά πλαίσια μπας και καταφέρουν να ανατρέψουν (αν πραγματικά το επιθυμούν) την -λέω και πάλι- αδιανόητη αύξηση.
Αναμένω επίσης να διογκωθεί το κύμα της κατακραυγής κατά των "τζαμπατζήδων" και των -κατά Ρέππα- "κοινωνικά αναίσθητων" εκ μέρους ομάδας "κοινωνικά ευαίσθητων", αλλά εύχομαι αυτή η κατακραυγή να μην προέρχεται από μεγαλοδημοσιογράφους και εκδότες που υποδύονται το ρόλο των "αγανακτισμένων πολιτών". Γιατί δεν ξεχνώ πως υπήρχε ένας νόμος και για αυτούς, περί καταβολής ειδικού φόρου 20% στις διαφημίσεις. Ένας νόμος που ψηφίστηκε πέρυσι τον Μάιο, αλλά οι συγκεκριμένοι κύριοι κύριοι κατάφεραν νόμιμα και κυρίως ηθικά να τον "αναβάλουν" για το 2013. Οποία υποκρισία!

ΥΓ. Που να δείτε τι έχει να γίνει με την εξίσωση των τιμών πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης, το ερχόμενο Φθινόπωρο. Και ο πάτος δεν έχει τελειωμό...
ΥΓ2. Αναζητήστε εδώ την ερώτηση αρ. 36 ενός Έλληνα ευρωβουλευτή γύρω από την αύξηση της τιμής, και διαβάστε την "μνημονιακή" απάντηση της Κομισιόν.


* Η φωτό "κλέφτηκε" από εδώ.

7 Φεβ 2011

Εκτός σχεδίου δόμηση: μια πράξη του πολέμου για το περιβάλλον

Το πιο κάτω άρθρο αποτελεί τη δική μου συνεισφορά στο τεύχος Φεβρουαρίου 2011 του Δαίμονα της Οικολογίας.

«Μια καινούρια εποχή επρόκειτο να ξεκινήσει για την Ελλάδα. Η ανάπτυξη της υπαίθρου και η αναζωογόνηση των τοπικών οικονομιών ήταν ζήτημα χρόνου. Ένα νομοσχέδιο όμως που κάνει πιο στενά τα πλαίσια για την εκτός σχεδίου δόμηση στις περιοχές Natura καταδικάζει το μέλλον πολλών περιοχών της χώρας».
Δεν πρόκειται για πρωταπριλιάτικο διάλογο σε κακής ποιότητας θεατρική επιθεώρηση, αλλά για μερικές από τις κορώνες που ακούστηκαν στα πλαίσια του πρωτοφανούς σάλου που ξέσπασε με αφορμή την συζήτηση επί του νομοσχεδίου για την βιοποικιλότητα στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής. Βουλευτές της κυβερνώσας παράταξης εξερράγησαν για μια διάταξη του νομοσχεδίου που επί της ουσίας δεν καταργεί την εκτός σχεδίου δόμηση σε περιοχές Natura, απλά την κάνει ελάχιστα πιο δύσκολη. Βουλευτές από άλλα κόμματα, αριστερά και δεξιά της κυβέρνησης, σήκωσαν ένα ιδιάζον μπαϊράκι, απειλώντας θεούς ή δαίμονες, ανάλογα με τις ιδεολογικές τους τοποθετήσεις.
Έχουν πολλά ειπωθεί για το θέμα, για τον αναχρονιστικό «θεσμό» της εκτός σχεδίου δόμησης που άκριτα και άσκοπα έχει σπείρει θλιβερά κουφάρια από μπετόν σε όλη την ύπαιθρο, που έχει κατακερματίσει τον χώρο και έχει τινάξει στον αέρα κάθε προσπάθεια για ορθολογική πολεοδομική και χωροταξική σχεδίαση.
Αυτό, όμως, που κάνει εντύπωση είναι ότι η μεγάλη πλειονότητα των πολιτικών που αντιτίθεται στην αυστηροποίηση (προσοχή, όχι στην κατάργηση) της εκτός σχεδίου δόμησης στις περιοχές Natura (και μόνο) προτάσσουν την έννοια της ανάπτυξης, θεωρώντας εμμέσως πλην σαφώς πως αν περιοριστεί η ασυδοσία στο 5% της ελληνικής επικράτειας θα υποστεί ανείπωτο πλήγμα η αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Τους κατανοώ! Δεν είναι εύκολο πράγμα να πείσεις έναν Έλληνα και δη πολιτικό της παλιάς σχολής πως η άναρχη και ασχεδίαστη «τσιμεντοποίηση» δεν είναι βιώσιμη ανάπτυξη, παρά μόνο όνειδος και συνάμα ψευδαίσθηση ευημερίας που συντελεί στην μετάθεση στο διηνεκές της στροφής της χώρας σε ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες, εντός των οποίων το περιβάλλον αποκτά υπόσταση και θεωρείται προστιθέμενη αξία.
Προκαλεί επίσης εντύπωση πώς μέσα σε μια νύχτα ανακαλύφθηκε πως από αυτή την μεσοβέζικη ρύθμιση υποτίθεται ότι θα πληχθούν βαρύτατα 200.000 ιδιοκτήτες γης. Το νούμερο ουδέποτε δικαιολογήθηκε με αποδείξεις, αλλά έπαιξε τον απαραίτητο ρόλο άσκησης πίεσης σε μια Υπουργό που «επιχειρεί να πλήξει τα ιερά και όσια της αδόμητης δόμησης».
Όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν μπορούσα να γνωρίζω την τελική έκβαση της εκτός σχεδίου διελκυστίνδας. Άποψη μου είναι πως πρόκειται μόνο για μια πράξη ενός νέου είδους πολέμου που ξεκίνησε να νέμεται στην ελληνική επικράτεια. Είναι ο πόλεμος της business as usual ανάπτυξης κατά της βιώσιμης-πράσινης οικονομίας. Είναι ένας πόλεμος κατά του περιβάλλοντος με αφορμή και πρόσχημα την οικονομική δυστοκία της χώρας. Είναι ένας πόλεμος εκ του πονηρού, καθώς παράλληλα με την αμφισβήτηση βασικών και θεωρητικά αταλάντευτων κοινωνικών κεκτημένων (δεν αναφέρομαι στα κακώς κείμενα που σίγουρα υπάρχουν), επιχειρείται το «κούρεμα» των περιβαλλοντικών αρχών και νόμων.
«Ποιος νοιάζεται για τον πελεκάνο, όταν προέχει η ανάπτυξη;» είναι η κουτοπόνηρη μανιχαϊστική επωδός ορισμένων εκλεκτών «αναπτυξιολάγνων». Όταν όμως το ζήτημα φτάνει στην ανάγκη παροχής επιπρόσθετων στοιχείων που να συνηγορούν για το αληθές και βιώσιμο τέτοιων ισχυρισμών, τότε όλοι αυτοί «ποιούν τη νήσσα» επιχειρώντας να αντιστρέψουν το «βάρος της απόδειξης». Κοινώς, πετούν το μπαλάκι στην εξέδρα καλώντας όλους όσοι θεωρούν πως το περιβάλλον θα πρέπει επιτέλους να βρει την θέση που του αξίζει στο τρίπτυχο της βιώσιμης ανάπτυξης, ήτοι «περιβάλλον-κοινωνία-οικονομία», να αποδείξουν πως δεν είναι ελέφαντες. Δεν τους αδικώ! Τόσα χρόνια που καταστρέφονταν το ελληνικό περιβάλλον και κατακερματίζονταν η ύπαιθρος δεν φάνηκε ίχνος στιβαρής ανάπτυξης. Ελλείψει, επομένως, επιχειρημάτων -αλλά εν τη παρουσία πολλών «εξυπηρετητών του πελατειακού συστήματος»- είναι αναγκασμένοι να καταφύγουν σε εύκολες καταστροφολογικές επινοήσεις, προχωρώντας σε συνεχείς (και παραπλανητικές) πλειοδοσίες κοινωνικής ευαισθησίας.
Η εκτός σχεδίου δόμηση είναι μια από τις πρώτες πράξεις στο έργο «πόλεμος παλιού και νέου: εκτός σχεδίου οικονομολαγνία ή ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον και τον άνθρωπο». Θα ακολουθήσουν λίαν συντόμως και άλλες μάχες. Η διαχείριση των απορριμμάτων, η fast-track αδειοδότηση έργων και η αλλαγή της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η ενεργειακή πορεία της χώρας και τα συμπαρομαρτούντα έργα σε νέες ενεργειακές υποδομές κοκ.
Για πολλά χρόνια, το περιβάλλον αντιμετωπίστηκε αδιάφορα από μεγάλη μερίδα των ελλήνων πολιτών και συσσώρευσε αρκετούς εχθρούς. Συνεχώς, όμως, μεγαλώνει η περιβαλλοντική ευαισθησία και αυξάνεται ο αριθμός και η δυναμική όσων δεν μένουν μόνο στα λόγια, αλλά πασχίζουν με πράξεις «να σώσουν οτιδήποτε αν σώζεται» και να μετατρέψουν την περιβαλλοντική προστασία σε άρτιο πυλώνα μιας εξωστρεφούς-ανταγωνιστικής και βιώσιμης οικονομίας. Σε αντίθεση με τους πολέμιους του περιβάλλοντος ή/και τους περιβαλλοντικούς καιροσκόπους ή/και τους βραχυπρόθεσμα σκεπτόμενους, όσοι αγωνίζονται για την ανάδειξη και βιώσιμη εκμετάλλευση της περιβαλλοντικής αξίας της χώρας φαίνεται πως διαθέτουν όραμα για το μέλλον, ξεφεύγουν από συγκρουσιακά πολιτικά ψευτοδιλήμματα και αποδεικνύουν πως δεν μπορεί να σωθεί μια οικονομία αδιαφορώντας για τη σωτηρία του περιβάλλοντος και την απαίτηση των επόμενων γενεών να μην πληρώσουν αύριο τα λάθη του σήμερα. Δουλεύοντας μαζί με όλους τους πολίτες, ιδίως με αυτούς που δεν διαθέτουν κατάλληλη ενημέρωση ή παρασύρονται εύκολα από γοητευτικές, αν και δόλιες, σειρήνες, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Αρκεί να μην παρασυρθούμε και εμείς σε ανέξοδες ρητορείες και αφοριστικές κορώνες. Δουλειά και επιμονή!

*Η φωτογραφία έρχεται από την ιστολόγιο Human and Nature 

6 Φεβ 2011

Ζήσε...

Μπες, ζήσε·
να μαθαίνεις συνεχώς,
για το σύμπαν
και κάθετι μέγαλο ή μικρό σε περιβάλλει,
ανακάλυψε αισθήματα,
σβήσε πληγές,
ανέτρεψε προπατορικές φοβίες,
χάραξε δικές σου διαδρομές,
κι όποτε φτάσει
το πλήρωμα του χρόνου σου
αποφάσισε·
αξίζει τελικά τον κόπο
να έρχεσαι και να φεύγεις
απ' τη ζωή;

2 Φεβ 2011

Νομική, Κερατέα, παραγραφή αδικημάτων, still I have a dream...

Στην κατακλείδα προηγούμενης ανάρτησης περί της κατάληψης της Νομικής, αναφέρθηκα στους "κομψούς" και τους "άκομψους" τρόπους με τους οποίους πολλές κοινωνικές ομάδες, πολλοί φορείς διεκδικούν την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.
Υπάρχουν λοιπόν τα αθέμιτα μέσα που χρησιμοποιούν αρκετοί, μέσα στα οποία περιλαμβάνεται και η περίπτωση των μεταναστών απεργών πείνας. Ενδεικτικά, στην ίδια κατηγορία αν και σαφέστατα μεγαλύτερης "εντάσεως", μπορούν να ενταχθούν το κλείσιμο των φαρμακείων, οι αντιδράσεις των κατοίκων στην Κερατέα, οι κατά καιρούς διεκδικήσεις των αγροτών (με κλείσιμο οδικών αρτηριών κοκ), οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στα μέσα μεταφοράς της Αττικής, τα συλλαλητήρια των πολιτών σε Καβάλα, Αλμυρό, Μαντούδι κατά των εργοστασίων λιθάνθρακα κοκ.
Οι παραπάνω "δράσεις και αντιδράσεις" θεωρούνται από μεγάλο μέρος της κοινωνίας άκομψες, καταχρηστικές, αντικοινωνικές, ανόητες, εκβιαστικές και γενικά "αντιβαίνουσες" το νόμο.
Προσωπικά, κάποιες από αυτές τις θεωρώ όντως εκβιαστικές, κάποιες άλλες όμως απόλυτα δικαιολογημένες. Όμως δεν είναι αυτό το θέμα.

Βλέπετε, εκτός από τα -χαρακτηρισμένα ως- "αθέμιτα" μέσα, υπάρχουν και τα "θεμιτά", τα κομψά μέσα με τα οποία άλλες κοινωνικές ομάδες και φορείς προσπαθούν να "εξυπηρετήσουν" τα συμφέροντά τους. Αυτοί οι τρόποι πειθούς υποτίθεται πως "υπακούουν" στο γράμμα του νόμου.
Όπως πολλοί σωστά καταλάβατε αναφέρομαι στην παραγραφή αδικημάτων υπουργών, στη βουλευτική ασυλία, στις νέες επιχειρησιακές συμβάσεις, στη σπίλωση μεριδίου της κοινωνίας και μεμονωμένων πολιτών από "αντιτιθέμενα" μέσα ενημέρωσης, στη σύνταξη καθοδηγούμενων και παραπλανητικών άρθρων σε εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας ως μορφή άσκησης πίεσης σε πολιτικά πρόσωπα, ξέπλυμα χρήματος μέσω off-shore εταιριών, στην ιδιότυπη ασυλία επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και πλημελή επίβλεψη ορισμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κοκ. Όλα αυτά μέσα από νόμους και καταστάσεις "κατά το δοκούν" έχουν φτάσει να θεωρούνται από ορισμένους ως αυτονόητες συμβάσεις της ζωής μας, ως φυσικά φαινόμενα που δεν χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και ανησυχίας.
Είναι προσωπική μου πεποίθηση πως όσο δεν διορθώνονται τα κακώς κείμενα των κομψών, τόσο θα εντείνονται οι άκομψες αντιδράσεις, χωρίς όπως είπα προηγουμένως αυτό να σημαίνει πως εξαιτίας αυτού του γεγονότος θα πρέπει να καθαγιάζονται όλες οι "αθέμιτες" ενέργειες. Απλά θεωρώ ότι κατά σειρά προτεραιότητας και στα πλαίσια αυτού που έχω βαρεθεί να αναφέρω στις αναρτήσεις μου περί ενός "νέου κοινωνικού συμβολαίου", η αρχή πρέπει να γίνει από αυτούς που υποτίθεται ότι αποτελούν τους συντάκτες και θεματοφύλακες του συντάγματος και των νόμων, από τους ισχυρούς προς τους αδύνατους και από τους "παιδευμένους" προς τους "απαίδευτους".

Δυστυχώς, όμως, όσο τα κόμματα περιχαρακώνονται στην πελατειακού χαρακτήρα άσκηση πολιτικής και στην στείρα ανάγνωση των ευαγγελιών τους (όποια και αν είναι αυτά), τίποτα δεν πρόκειται να διορθωθεί.
Για να μην παρεξηγηθώ δεν τάσσομαι υπέρ της κατάργησης των διαφορών στην πολιτική. Κακά τα ψέμματα οποιαδήποτε κοινωνία σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου (και μάλιστα σήμερα περισσότερο από ποτέ) χρειάζεται μια πολιτική κατεύθυνση (είτε αριστερή, είτε δεξιά, είτε φιλελεύθερη, είτε σοσιαλιστική κτλ). Και εγώ θεωρώ τον εαυτό μου μέρος (αν και ανένταχτο) ενός πολιτικού χώρου, που ελπίζω ότι κάποτε θα ξυπνήσει και θα δει τα αδιέξοδα στα οποία έχει εισέλθει!
Πέρα από αυτό όμως, τάσσομαι υπέρ του "εκσυχρονισμού" έργων και πράξεων όλων των πολιτικών σχηματισμών και υπέρ της δημιουργίας μιας άτυπης κοινωνικής συνισταμένης επί ελάχιστων κανόνων συμβίωσης, προστασίας των αδυνάτων, ουσιαστικής συμμετοχής στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, ορθών επιχειρηματικών πρακτικών, σεβασμού των διπλανών μας...
"Πετάς στα σύννεφα" θα μου πείτε. "Καλωσήλθες στη δημιουργική καταστροφή της αχαλίνωτης αγοράς, των μεγαλοιδεατισμών της αριστεράς, των δοσίλογων εθνικιστών και της ελληνικής κουτσαβομαγκιάς".
Όχι αγαπητοί μου, ξέρω που βρίσκομαι και δεν πετάω στα σύννεφα. Μόνο μέσα από μια τέτοια διαδικασία θα χαράξουμε μια νέα βιώσιμη κοινωνικοοικονομική και πολιτική κατεύθυνση. Αυτό που έπρεπε να γίνει πριν από 180 χρόνια (και όχι μόνο μετά την μεταπολίτευση) δεν είναι αργά να συμβεί ακόμα και αύριο. Απλά πρέπει να συμβεί! Ποιος θα το κάνει; Θα δούμε!!! Θα μπορούσε να επιζητήσει τη θέσπιση νέων κανόνων "συμβίωσης" η νέα "καλωδιωμένη" γενιά (αρκεί να θυμηθεί ότι μπορεί και πρέπει να κατεβαίνει που και που στο δρόμο και αρκεί να αποτινάξει από πάνω της την υποβόσκουσα χιπστερίστικη αυταρέσκειά της).

ΥΓ. Αναφέρθηκα πριν στη δημιουργική καταστροφή σχεδόν όλων των φορέων πολιτικής και εξουσίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζω πως κάποιοι έχουν σαφέστατα μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης από κάποιους άλλους. Σήμερα, όμως, η κατανομή ευθυνών είναι ο ευκολότερος τρόπος για να μην κάνουμε τίποτα. Ναι, να πληρώσουν όσοι ευθύνονται περισσότερο, όσο όμως μένουμε μόνο εκεί θα βλέπουμε το τρένο να περνάει και θα εντείνονται τα "ψευδεπίγραφα" πάθη της Ψωροκώσταινας.