31 Ιαν 2013

Τραπεζική ιεροτελεστία

Οι συντάξεις του ΙΚΑ πληρώνονταν στις 22 κάθε μήνα. Από τον Ιανουάριο του 2013 η ημερομηνία μετατοπίστηκε στις 30. Αυτή η αλλαγή προκάλεσε σίγουρα αναστάτωση.
Εκτός των άλλων, προκαλεί ημερολογιακή μετατόπιση μιας ιεροτελεστίας που λαμβάνει ευλαβικά χώρα κάθε μήνα έξω από ένα κατάστημα τράπεζας κάπου στην Αττική. Εδώ και χρόνια, από τις 5 το πρωί στις 22 έκαστου μήνα, συνταξιούχοι συγκεντρώνονται έξω από την τράπεζα περιμένοντας να ανοίξουν οι πόρτες για να προχωρήσουν στην ανάληψη χρημάτων ή στην διευθέτηση άλλων συναλλαγών. Κάρτα δεν βγάζουν, δεν την εμπιστεύονται.
Δεν είναι δυο και τρεις. Τουλάχιστον 40 άτομα μαζεύονται σιγά σιγά. Δέκα με δεκαπέντε από αυτούς περιμένουν στο διπλανό καφενείο. Οι υπόλοιποι στέκονται όρθιοι έξω από την πόρτα ή κάθονται στα 2 παγκάκια και τα παρτέρια που υπάρχουν τριγύρω. Μάλιστα έχουν προχωρήσει σε διαδικασίες αυτοοργάνωσης. Μια κυρία πηγαίνει πάντα πρώτη από όλους. Βγάζει ένα τετράδιο και περιμένει τους υπόλοιπους. Κάθε ένας που έρχεται δηλώνει την παρουσία του στην κυρία, που με τη σειρά της το σημειώνει και δίνει αριθμό. Ότι δηλαδή γίνεται εντός τραπέζης (χαρτάκι από το μηχάνημα, αναμονή), γίνεται και εκτός, έτσι ώστε μόλις ανοίξουν οι πόρτες καθένας ν εξυπηρετηθεί ανάλογα με το πότε έφτασε έξω από το κατάστημα.
Σήμερα, η ημερομηνία άλλαξε και μάλιστα όχι με τον πιο ευχάριστο τρόπο. Μια γυναίκα νεότερη έφτασε στο κατάστημα στις 7.50 και παρόλα αυτά με θράσος μπήκε πρώτη στο κατάστημα μόλις άνοιξαν οι πόρτες. Συνήθως δεν έχουν πρόβλημα να παραχωρήσουν προτεραιότητα σε ανθρώπους που επείγονται να εξυπηρετηθούν, αρκεί να τους το ζητήσουν ευγενικά. Κατά πως φαίνεται σήμερα η αγενεστάτη παραβάτης αγνόησε παντελώς τον άτυπο κώδικα αναμονής. Εν πάση περιπτώσει... 
Έχει κάτι συγκινητικό αυτή η μηνιαία παράσταση, με το καλά καθορισμένο πρωτόκολο. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι, που είναι σχεδόν πάντα οι ίδιοι, σπάνια επιλέγουν να βρεθούν εκεί τόσο νωρίς λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων (πχ. φύλαξη εγγονιών). Οι περισσότεροι -αν όχι όλοι- βρίσκονται εκεί για να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Να τα πουν, να πλακωθούν για τα πολιτικά, να αστειευτούν, να μετρηθούν για τυχόν απώλειες. 

Φανταστείτε την εικόνα. Είναι ιδιαίτερη, ξεχωριστή, ενδιαφέρουσα. Μια ημέρα κάθε μήνα. Και ύστερα τον άλλο μήνα. Μέχρι που κάποια στιγμή δεν θα υπάρξει άλλος μήνας.

ΥΓ. Η ιστορία είναι αληθινή κ πιθανότατα συμβαίνει έξω από πάρα πολλά καταστήματα τραπεζών ανά την Ελλάδα.

*Η φωτογραφία αγνώστου πατρός/μητρός πάρθηκε από εδώ

25 Ιαν 2013

Συμβουλές προς το εργατικό κίνημα

Οι παρακάτω σελίδες προέρχονται από το βιβλίο "Ιστορία του εργατικού ελληνικού κινήματος" του Γιάνη Κορδάτου, εκδόσεις Μπουκουμάνη, 1972. Αφορούν τις συμβουλές που κάποιοι "Φίλοι του λαού" μοίρασαν το 1869 στους "χειρωνάκτας", ήτοι στους εργάτες της εποχής.
Οι εργάτες δεν τις άκουσαν. Σκεφτείτε*. Έπραξαν καλά ή άσχημα;


* Ομοιότητα με το σήμερα εννοείται πως δεν μπορεί να υπάρχει. Άλλες εποχές τότε, άλλες εποχές τώρα. Αρκεί να θυμόμαστε βέβαια πως η κοινωνία πρέπει να βαδίζει μπροστά και όχι πίσω. Κι αυτό είναι #diplis

19 Ιαν 2013

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Αττική

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Αττική. Είναι το φάντασμα της αιθαλομίχλης, που αίφνης παρουσιάστηκε στον αττικό ουρανό, αποτέλεσμα της προσπάθειας των πολιτών να ζεσταθούν. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το πρόβλημα. Οι επιστήμονες μετρούν αυξημένες συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, ιδίως αυτών με διάμετρο μικρότερη των 2,5μm, που ενοχοποιούνται για πληθώρα προβλημάτων στην υγεία και στο περιβάλλον. Η σύνδεση με την καύση ξύλων για θέρμανση είναι οφθαλμοφανής.
Όμως και εδώ διαπιστώνεται, για μια ακόμη αφορά, η ανεπάρκεια των μηχανισμών της Πολιτείας να προβούν σε μια συνεκτική αξιολόγηση του προβλήματος και να προχωρήσουν σε ουσιαστικές παρεμβάσεις.
Σήμερα, αν ρωτήσουμε οποιονδήποτε υπουργό, δεν μπορεί να απαντήσει στις εξής ερωτήσεις: Ποιος είναι ο αριθμός των τζακιών στην Αττική; Πόσα χρησιμοποιούνται; Πόσοι τόνοι καυσόξυλα διακινήθηκαν στην περιοχή; Πόσοι συμπολίτες προμηθεύτηκαν ξυλόσομπες; Ποιο είναι το οικονομικό και κοινωνικό προφίλ των οικογενειών που χρησιμοποιούν συστηματικά τζάκια και ξυλόσομπες; Σε ποιες περιοχές εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας; Ποια είναι η συνεισφορά κάθε πηγής ρύπων (καύση ξύλου, κεντρικές θερμάνσεις, μεταφορές, βιομηχανίες) στη συνολική επιβάρυνση;
Οι απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις είναι βασικές για να προχωρήσουμε παρακάτω. Γιατί χωρίς την ορθή εκτίμηση της κατάστασης δεν πρόκειται να χαραχθούν οι σωστές κατευθύνσεις επίλυσης του προβλήματος.
Δυστυχώς, φοβάμαι ότι άμεση λύση δεν μπορεί να δοθεί. Γιατί την αντιμετώπιση του ζητήματος δεν δυσχεραίνει μόνο η αδυναμία κατανόησης του μεγέθους του προβλήματος και του κοινωνικο-οικονομικού του υπόβαθρου. Αρνητικό ρόλο παίζει επίσης η ανυπαρξία διαδικασιών ελέγχου των πηγών θέρμανσης. Παράλληλα, αρνητικό παράγοντα αποτελεί η έλλειψη διορατικότητας και στοιχειώδους ευελιξίας στο ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο κίνησης της χώρας. Το υπουργείο Οικονομικών φαίνεται απρόθυμο να σκεφτεί το ενδεχόμενο λήψης μέτρων οικονομικού χαρακτήρα για τη θέρμανση και γενικότερα την ενέργεια. Όμως, τέτοιου είδους μέτρα είναι αυτά που μπορούν να κάνουν τη διαφορά (π.χ. κίνητρα για ενεργειακή θωράκιση κατοικιών, πρόγραμμα δωρεάν συντήρησης λέβητα ή/και προνομιακής αντικατάστασης λέβητα με αποδοτικότερο, προώθηση εναλλακτικών πηγών θέρμανσης από τον ήλιο και τη γεωθερμία κ.ο.κ.).
Από την άλλη καλό θα είναι οι πολίτες να αξιολογήσουν τις εναλλακτικές πηγές θέρμανσης, μακριά από κινήσεις πανικού. Να μελετήσουν παραπάνω το πραγματικό κόστος κάθε καύσιμης ύλης και την πραγματική επιβάρυνση κάθε μιας στο οικογενειακό κομπόδεμα, το περιβάλλον και την υγεία. Το τζάκι, για παράδειγμα, αν χρησιμοποιείται για να ζεστάνει το σπίτι (κι όχι για να "σπάσει" -όπως λέμε- το κρύο) επιβαρύνει το νοικοκυριό με περισσότερα έξοδα από ό,τι η λελογισμένη χρήση πετρελαίου. Επιπλέον η έκλυση αιωρούμενων σωματιδίων από τη χρήση τζακιού επιβαρύνει ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά ή ηλικιωμένους με αναπνευστικά προβλήματα. Αν υπάρχει η δυνατότητα άλλης επιλογής, πρέπει να προτιμηθεί.
Γνωρίζω, βέβαια, ότι για πολλούς συμπολίτες μας τα οικονομικά είναι τόσο πιεσμένα, που δεν έχουν άλλο περιθώριο από το να χρησιμοποιούν ξύλα για θέρμανση. Δεν πρόκειται και δεν πρέπει να τους κουνάμε απειλητικά το δάχτυλο. Αποτελεί υποχρέωση μιας συντεταγμένης Πολιτείας αλλά και όλων όσοι σχετίζονται επαγγελματικά ή/και επιστημονικά με τον ενεργειακό τομέα να βρουν ή να προτείνουν λύσεις ουσίας για τους οικονομικά ασθενέστερους, γιατί η θέρμανση της κατοικίας δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Το μόνο που μπορούμε να ζητήσουμε άμεσα από αυτούς τους συμπολίτες είναι να προσέξουν τι και πόσα ξύλα καίνε και πώς τα καίνε. Να ζητήσουμε επίσης να αξιολογήσουν τυχόν πιθανότητα χρήσης άλλου μέσου, αν βρίσκεται διαθέσιμο, όπως π.χ. τη λελογισμένη χρήση κλιματιστικού ή σόμπας αερίου κ.ο.κ.
Μεγάλο το θέμα, μικρός ο χώρος για να εξαντληθεί. Θα επανέλθουμε. Έως τότε, ψυχραιμία και καθαρό μυαλό, από όλους.

ΥΓ.: Η ενεργειακή θωράκιση είναι το Α και το Ω. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, υπό ομογενοποιημένες κλιματικές συνθήκες, στην Ελλάδα απαιτείται τρεις φορές μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας για τη θέρμανση κατοικιών από ό,τι στη Φινλανδία, ενώ σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία των ενεργειακών επιθεωρήσεων στη χώρα το 90% των κτιρίων δεν πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές του κτηρίου αναφοράς του Κώδικα Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων. Ας ξεκινήσει το ΥΠΕΚΑ από εκεί.

* το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 19/1/2013 στη στήλη "Συναντήσεις" της εφημερίδας Αυγή
** H φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο photoblog του NBCnews (© Petros Giannakouris / AP)