3 Φεβ 2012

Άστεγοι, Πνευματικό Κέντρο, Καμίνης: η επόμενη μέρα;

Τελικά τι συνέβη προχθές στο καφενείο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων; Ποιοι και γιατί επιχείρησαν να εισέλθουν στον σφραγισμένο χώρο; Ποια στελέχη του Δήμου και πως διαπραγματεύθηκαν με τους 'καταληψίες'; Τι ειπώθηκε και γιατί η υπόθεση έκλεισε με την παρέμβαση των γνωστών αγνώστων ΜΑΤατζήδων και τη σύλληψη 15 αλληλέγγυων; Ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο;

Δεν έχω πρόθεση να καταγράψω το χρονικό, καθώς δεν ήμουν παρόν και δεν μπορώ να γνωρίζω τι διαμηνύθηκε. Μια σειρά από άρθρα έχουν γραφτεί και ο καθένας μπορεί να αντλήσει από εκεί πληροφορίες και να βγάλει -κατά πως θέλει- τα συμπεράσματά του. Ενδεικτικά, αναφέρω μια λίστα δημοσιεύσεων.
- Η είδηση όπως καλύφθηκε από την ΕΡΤ
- Ανάρτηση στον Παραλληλογράφο, εδώ
- Μια "κατάθεση" του αυτόπτη μάρτυρα risinggalaxy
- Η αντίθετη άποψη από τη Νέλλη Παπαχελά, αντιδήμαρχο Παιδείας

Την επόμενη μέρα του συμβάντος ο Δήμος Αθηναίων επιχείρησε να "προχωρήσει εμπρός", αρνούμενος να σχολιάσει το περιστατικό. Αναρτήθηκε λοιπόν στην ιστοσελίδα του ανακοίνωση για τους αστέγους χωρίς καμιά μνεία στο συμβάν του Πνευματικού Κέντρου. Δυστυχώς, η ανακοίνωση ήταν copy-paste το κείμενο που πόσταρε η κ. Παπαχελά στο facebook.

Εν πάση περιπτώσει, ο γέγονε, γέγονε. Οι αντεγκλήσεις στο twitter δεν έλειψαν κι αυτή τη φορά. Πολλοί έσπευσαν να πάρουν θέση χωρίς να έχουν ενημέρωση για το τι στα αλήθεια συνέβη. Αυτό είναι κατανοητό και ανθρώπινο. Πολλές φορές η αλήθεια δεν είναι μια, αλλά υποκειμενική. Και ακόμα περισσότερες, η αλήθεια δεν είναι καν το ζητούμενο. Βέβαια, τα ελαφρυντικά που μπορεί να βρει κανείς στους "κοινούς θνητούς" της μιας ή της άλλης πλευράς, τους λανθασμένα λεγόμενους και "απλούς πολίτες" (λες κ υπάρχουν "πολύπλοκοι πολίτες"), θεωρώ ότι δεν θα έπρεπε να αποδίδονται σε όσους έχουν ταχθεί στο καθήκον της έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης των συμπολιτών, δηλαδή τους δημοσιογράφους. Ως γνωστό όμως, η δημοσιογραφία πνέει τα λοίσθια και αρκετοί εκ των δημοσιογραφούντων έχουν μπλέξει τις έννοιες "συνεργασία/συμπάθεια" και "εκδούλευση". Ο Galaxyarhis κάνει εδώ μια μικρή σύνοψη για τα φάουλ δυο "δημοσιογράφων".
Οφείλω να σημειώσω σε αυτό το σημείο πως θα κάνουμε λάθος αν εστιάσουμε και επιμείνουμε στη συμπεριφορά ή και την αναπαραγωγή μη εξακριβωμένων ειδήσεων από δυο γραφίδες. Ο δημοσιογράφος(;) Σιδέρης και ο κάθε Σιδέρης είναι το σύμπτωμα και όχι η πηγή του προβλήματος. Κι ευτυχώς η ευκαιρία που δίδεται στους πολίτες μέσα από τα social media να πάρουν στις πλάτες τους την βαρύτατη ευθύνη της αλληλοενημέρωσης (δημοσιογραφία των πολιτών) μπορεί να κάνει αχρείαστους λίαν συντόμως τους κάθε λογής Σιδέρηδες, είτε της μιας (λέω και πάλι), είτε της άλλης πλευράς.

Πάλι ξέφυγα! Το περιστατικό που οδήγησε στη σύλληψη αστέγων και αλληλέγγυων ήταν το θέμα. Ή μήπως τελικά δεν πρέπει να το δούμε ως μείζον ζήτημα, αλλά σαν μια καλή ευκαιρία να καθορίσουμε (ή επανακαθορίσουμε) τη στάση μας απέναντι σε ένα πρόβλημα που διογκώνεται διαρκώς;

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με δυο προβληματισμούς: Τι κάνουμε με τους αστέγους; Και για να μην χαθούμε σε ατέρμονες φιλολογίες, εκτός αυτών που πρέπει να κάνουμε κάθε μέρα, κάθε χρόνο, πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε την ανάγκη προστασίας των αστέγων όταν επικρατούν ιδιαίτερα άσχημες καιρικές συνθήκες;
Για τον πρώτο προβληματισμό θεωρώ ότι ο κ. Καμίνης ορθά πράττει και συνεργάζεται με ειδικούς ψάχνοντας διέξοδο για την ομαλή επανένταξη των αστέγων ή τέλος πάντων για να κρατηθούν οι άστεγοι δεμένοι έστω και με μια ψιλή κλωστή με την υπόλοιπη κοινωνία. Το κέντρο που ακούω ότι ετοιμάζεται για την κάλυψη βασικών αναγκών των αστέγων τις πρωϊνές ώρες (μπάνιο, ιατρική περίθαλψη, συζήτηση κτλ) βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Όμως ένα κέντρο σίγουρα δεν είναι αρκετό. Χρειάζονται κι άλλες πρωτοβουλίες, χρειάζονται πόροι, χρειάζεται κινητοποίηση δυναμικού, χρειάζονται ανοιχτές θύρες μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και της δημόσιας διοίκησης.
Δεν θα προβώ σε μεγαλύτερη ανάλυση γιατί κινδυνεύω να εκτεθώ. Η ΜΚΟ "Κλίμακα" ασχολείται εκτενώς με το πρόβλημα έχει κάνει μια σειρά ερευνών και προτάσεων που αξίζει όλοι να διαβάσουμε, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών στο Δήμο, στη Βουλή και παντού. Περισσότερα εδώ.

Ας πιάσουμε τώρα τον δεύτερο προβληματισμό καταθέτοντας λίγα στοιχεία. Καταρχάς, πόσοι είναι οι άστεγοι στην Αθήνα; Η αδυναμία ύπαρξης ενός -έστω και κατ' εκτίμηση- αριθμού καταδεικνύει την πλημμελή διερεύνηση του προβλήματος από την Πολιτεία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της "Κλίμακας" οι άστεγοι στην Αθήνα ξεπερνούν τους 20.000. Σύμφωνα με την ΜΚΟ "Πράξις Ένταξις" ο αριθμός βρίσκεται γύρω στις 11.500. Σύμφωνα με τον κ. Καμίνη οι άστεγοι δεν ξεπερνούν τους 1.200 (θέλω να πιστεύω ότι η εκτίμηση αφορά το σύνολο των αστέγων και όχι μόνο αυτών που πηγαίνουν στο κέντρο σίτισης, οι οποίοι ανέρχονται και αυτοί σε περίπου 1.200).
Είτε 1.200 είτε 20.000 οι άστεγοι είναι εκεί έξω. Σύμφωνα με στοιχεία του Δήμου Αθηναίων τις μέρες με πολύ κρύο αναζήτησαν καταφύγιο στις αίθουσές του περίπου 100 άστεγοι. Η Κλίμακα φιλοξενεί επίσης το βράδυ περίπου 25. Ας υποθέσουμε (αν και δεν έχω στοιχεία) ότι άλλοι τόσοι βρίσκουν καταφύγιο σε υποδομές άλλων φορέων.
Στην καλύτερη των περιπτώσεων, περίπου 900 - 1000 άτομα κοιμήθηκαν έξω αυτές τις μέρες, με θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. 
Για ποιο λόγο άραγε αυτοί οι άστεγοι δεν πήγαν στα κέντρα υποδοχής; Αρκετοί από αυτούς μπορεί να βρήκαν καινούρια σκεπάσματα, σλίπιν-μπαγκ κτλ, κάνοντας λίγο καλύτερη την κατάστασή τους. Άλλοι γιατί ουδέποτε ενημερώθηκαν. Άλλοι γιατί δεν θέλουν να απομακρυθούν (οι περισσότεροι υποθέτω) από τη γωνίτσα τους, φοβούμενοι ότι θα την καταλάβει κάποιος άλλος άστεγος.  Άλλοι γιατί όντας αποσυρμένοι από την κοινωνία, αισθάνονται παραιτημένοι από την ζωή. Είναι πολυσύνθετο το πρόβλημα και δύσκολο να δημιουργηθεί ένα συνεκτικό κοινωνικοψυχολογικό προφίλ των αστέγων.
Μια λύση που επιδιώκεται σε άλλες χώρες, πχ. Πολωνία πρόσφατα, όταν επικρατούν τέτοιες συνθήκης είναι η προσωρινή αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Είναι μια λύση που εξετάζεται και από το δήμο Βόλου.

Επ' αυτής της βάσης και μόνο προσωρινά ο Δήμος Αθηναίων θα έπρεπε να χειριστεί διαφορετικά το περιστατικό του Πνευματικού Κέντρου. Θα μπορούσε η κατάσταση να μην οδηγηθεί σε μηνύσεις και αντεγκλήσεις. Κι εξάλλου ακόμα και αν ήταν οι αλληλέγγυοι αυτοί που προκάλεσαν, έτσι θα έπρεπε να αντιδράσει ο δήμαρχος όλων των Αθηναίων;
Συν τοις άλλοις, σήμερα που οι καιροί είναι πονηροί θα περίμενα καλύτερη ετοιμότητα από το Δήμο και τις υπηρεσίες του. Ο Δήμαρχος έπρεπε να μεταβή στον τόπο του συμβάντος και με την παρουσία του να επιχειρήσει να κατευνάσει τα πνεύματα και να ρυθμίσει το περιστατικό. Αν όχι ο Δήμαρχος, το παρόν έπρεπε να δώσει η καθ'ύλην αρμόδια Αντιδήμαρχος, δηλαδή η κ. Καλλιόπη Γιαννοπούλου που τυγχάνει Αντιδήμαρχος "Κοινωνικής Πολιτικής και Αλληλεγγύης". Αντ' αυτού (και σύμφωνα με τα όσα έχω διαβάσει) για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα επιλέχθηκε να συζητήσει και δώσει λύσεις ο Κωνσταντίνος Αλεξάκος, αντιπρόεδρος του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, που κατά πως φαίνεται απέτυχε οικτρά στην αποστολή του. Πολλά λάθη για τον κ. Καμίνη, που έχει βαλθεί να εξανεμίσει σε χρόνο dt τις προσδοκίες που οι πολίτες έχουν για αυτόν. Μακάρι να αλλάξει, και από φοβισμένος και άτονος διαχειριστής να εξελιχθεί σε μια καθαρή και θαρραλέα ΠΟΛΙΤΙΚΗ παρουσία και άποψη. Ποτέ δεν είναι αργά...

Και τώρα τι, θα ρωτήσετε; Απάντηση δεν έχω. Ελπίζω και εύχομαι να καταπιαστούμε ειλικρινά με δράσεις αλληλεγγύης προς αστέγους και όχι μόνο, προβαίνοντας σε ουσιαστικές πρωτοβουλίες και όχι σε 'πυροτεχνήματα του κώλου" σαν αυτά του Star, που ανάμεσα σε Μελέτη και Πετρούλα είπε να ασχοληθεί με τους αστέγους. Δεν θέλουμε άλλους μεσάζοντες στην εξαθλίωση. Λιγότερος σαματάς χρειάζεται από όλους, ή τέλος πάντων, αν ο σαματάς δεν μπορεί ή δεν πρέπει να αποφευχθεί θα πρέπει να είναι στοχευμένος με ξεκάθαρο γιατί και πως. Ειδάλλως γινόμαστε όλοι συμμέτοχοι (ακόμα και αν δεν το επιδιώκουμε, ακόμα και αν παρακινούμαστε από καθαρά ανθρωπιστικά κίνητρα) σε ένα σημαδεμένο παιχνίδι εντυπώσεων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: