5 Οκτ 2011

Γιατί δεν πείθει η αριστερά;

Προχθεσινά tweets των@mao_tse_tung και  @anestis είναι η αφορμή για το σημερινό post. Αφορά ένα θέμα το οποίο κάθε μέρα με απασχολεί ολοένα και περισσότερο.


Γιατί δεν είναι πειστικός ο λόγος της αριστεράς, αναρωτιέμαι. Σήμερα που το "σοσιαλιστικό" ΠΑΣΟΚ έχει δείξει πως πλέει ιδεολογικά τα λοίσθια, σήμερα που η παγκόσμια οικονομική κρίση θέτει καίρια και σκληρά ερωτήματα για το αποκρουστικό παγκόσμιο και εθνικό μοντέλο χρηματοπιστωτικής σπέκουλας, γιατί η αριστερά δεν πείθει το ακροατήριο;
Δεν είναι τωρινός ο προβληματισμός μου. Πριν από ένα χρόνο είχα και πάλι αναρωτηθεί για τα αίτια της πολιτικής αφασίας της αριστεράς. Την αφασία εξαιτίας της οποίας ο συγχωρεμένος Ζοσέ Σαραμαγκού είχε αποφανθεί πως "η αριστερά δεν έχει την παραμικρή γαμημένη ιδέα σε ποιον κόσμο ζει".

Έχω την εντύπωση πως σήμερα από την εγχώρια (και όχι μόνο) αριστερά λείπει η τεκμηρίωση και η οργάνωση. Αγνοεί την ανάγκη για άμεση επαναδιαπραγμάτευση δογμάτων και δοξασιών που εδώ και χρόνια την έχουν αυτοπαγιδεύσει. Παρασύρεται από μαξιμαλιστικές αφηγήσεις, αμελώντας τα μικρά και βασικά, ξεχνά δηλαδή το απαραίτητο "bottom-up" που θα πρέπει να είναι προαπαιτούμενο για την υλοποίηση οποιασδήποτε "top-down" διαρθρωτικής αλλαγής. Αφήνεται στην ευκολία της καταγγελίας και της δημιουργίας παρά φύσιν συμμαχιών βάσει του δόγματος "ο εχθρός του εχθρού, φίλος μου".
Αγκαλιάζει για παράδειγμα το δημόσιο τομέα, χωρίς να ζητήσει από τους δημόσιους υπαλλήλους να μετατραπούν από όνειδος σε πρότυπο εργασίας και συνεισφοράς προς το κοινωνικό σύνολο. Μιλά γενικά για την κατεδάφιση του "ετοιμόρροπου καπιταλισμού" χωρίς να αντιπροτείνει την ουσιαστική, ρεαλιστική πρόταση για την επόμενη μέρα.

Σήμερα αυτοί που καπηλεύονται τη λειψή μας δημοκρατία δεν φοβούνται την αριστερά. Βλέπεις, στην αριστερή πλευρά του φεγγαριού αφθονούν οι άναρθρες κραυγές που μπολιάζονται με μπόλικη συνωμοσιολογία, πολλή περισσότερη απ' ότι δικαιολογεί η παρούσα κατάσταση. Σήμερα στην κοινωνία που έντρομη ακολουθεί μια φοβική και οπισθοδρομική στάση -σε μια απέλπιδα προσπάθεια να βρει αποκούμπι σε παλιά μεγαλεία και εθνικοπατριωτικές εξάρσεις- η αριστερά μας δεν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων.  Ο κόσμος δεν θέλει άλλες κορώνες και δεκάρικους, δεν επιζητά ιδεολογικά φορτισμένες κατευθύνσεις. Δεν πείθεται. Απτές προτάσεις και υπαρκτές διεξόδους ψάχνει. Πως θα αλλάξει λοιπόν η αριστερά για να τρομάξει πραγματικά όσους θεωρούν πως η δημοκρατία είναι πολυτέλεια;

Αλίμονο, τα σύμβολα δεν πρέπει να ξεχαστούν, αλλά η αριστερά δεν πρέπει να μένει κολλημένη σε αυτά. Καμιά έννοια δεν πρέπει να χαριστεί (πατρίδα, εκσυγχρονισμός, πρόοδος), αλλά η αριστερά οφείλει να αποδείξει, με σεβασμό προς τον συμπολίτη, πως θα γίνουν πράξη τα όσα πρεσβεύει. Να αποκτήσει συνέπεια έργου και λόγου, να 'ταράξει στη νομιμότητα' όσους εκμεταλλεύονται την απόγνωση και θυμό των πολιτών για να τρομοκρατήσουν ακόμα περισσότερο και να επιβάλλουν ένα ασφυκτικό και ανελεύθερο καθεστώς, να οργώσει τη βάση της κοινωνίας προσφέροντας όχι ιδεολογικά συνθήματα, αλλά έμπρακτες-ανιδιοτελείς λύσεις για την καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης.

Δεν γίνονται όλα αυτά. Ή τουλάχιστον δεν γίνονται στο βαθμό και την ταχύτητα που απαιτούν οι περιστάσεις.
Και μη βιαστεί κανείς να ισχυριστεί πως υπάρχει και η άλλη αριστερά, αυτή 'του διαλόγου και των συμβιβασμών για το μέλλον'. Γιατί ένα μεγάλο μερίδιο αυτής της δημοκρατικής κατά τα άλλα αριστεράς έχει φροντίσει να βουλιάξει στον κομφορισμό και να βαφτίσει την αυταρέσκεια της ως μάχη για τη σωτηρία της χώρας.

Αξιόλογες και πολύτιμες φωνές υπάρχουν σήμερα σε όλο τους πολιτικούς σχηματισμούς της αριστεράς. Αναφέρομαι στην αριστερά που κατά τον Έρικ Χομπσμπάουμ περιλαμβάνει όλο το κεντροαριστερό φάσμα. Αξιολόγοι άνθρωποι, τίμιοι, ειλικρινείς εντοπίζονται στο ΠΑΣΟΚ, στη Δημ.Αρ, στο ΣΥΝ, στο ΣΥΡΙΖΑ, στην Ανταρσύα, στο ΚΚΕ. Οι Οικολόγοι Πράσινοι διαθέτουν επίσης ένα σημαντικό κομμάτι των προαναφερόμερων. Ένα ενιαίο, εξωστρεφές και γνήσια προοδευτικό κίνημα απουσιάζει.
Έτσι, με αυτά και με αυτά, νιώθω σήμερα ένας ανέστιος αριστερός. Ή μάλλον για να αφήσω εκτός την έννοια 'αριστερά' που εξάλλου αρχίζει να αποκτά μια απαρχαιωμένη χροιά, νιώθω σήμερα ένας πολίτης που δεν βρίσκει στέγη σε μια στιβαρή -αλτρουϊστικά σκεπτόμενη και κοινωνικά ευαίσθητη και δίκαιη- πολιτική πλατφόρμα. Και υπάρχουν πολλοί, πάρα πολλοί σαν εμένα.

ΥΓ. Η κριτική στην αριστερά θα πρέπει να πάψει να αντιμετωπίζεται ως 'αήθης επίθεση κατά των συμφερόντων των πολιτών'. Αν οι πολίτες εμπιστεύονταν ειλικρινά την αριστερά θα της έδιναν την ηθική και πολιτική εντολή για εκπροσώπηση των συμφερόντων τους. Σήμερα δεν το πράττουν ακόμη.
ΥΓ2. Θεμιτή η κριτική. Θεμιτή και αναγκαία. Δεν δέχομαι όμως την κριτική από όσους φρόντισαν συστηματικά να καπηλευτούν τον συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, πχ. από όσους φρόντισαν να εξαργυρώσουν πλουσιοπάροχα κάθε μια από τις ελάχιστες σταγόνες αίματος που έχυσαν κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στο Πολυτεχνείο.

* το σκίτσο είναι του Στάθη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: