Για την πολιτική οικολογία στις #ekloges2015 και μετά

Η αυτόφωτη πολιτική οικολογία λάμπει δια της απουσίας της από αυτές τις εκλογές. Η μεγαλύτερη της επιτυχία σε κοινοβουλευτικές εκλογές, 2,93% και 185.000 ψήφοι τον Μάιο του 2012, αποτέλεσε συνάμα και το ρέκβιεμ της. Στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου 2012, μην ανέχοντας την πόλωση, το ποσοστό κατρακύλησε στο 0,88% και μετά το τέλος.

Σύντομα φούντωσαν οι πάντα υποβόσκουσες εσωκομματικές έριδες, ακολούθησαν οι αποχωρήσεις, οι προσωπικές αντιπαλότητες, οι ad hominem επιθέσεις, οι λανθασμένες πολιτικές επιλογές και προσεγγίσεις. Αλίμονο στους φίλους που έγιναν εχθροί.

Σήμερα, η πολιτική οικολογία είναι χωρισμένη στα τρία. Το μεγαλύτερο μέρος, οι Οικολόγοι Πράσινοι, κατεβαίνουν στις εκλογές με τον Σύριζα. Οι Πράσινοι συμμαχούν με τη ΔΗΜ.ΑΡ, ενώ το μικρότερο μέρος που περισσότερο αποτελεί ομάδα προβληματισμού, η Ευρώπη/Οικολογία συνεργάζεται με το Ποτάμι.

Ήταν αναμενόμενο το σχίσμα και ο περιορισμός της δυναμικής του πράσινου κομματιού της πολιτικής. Δεν υπήρχε στίγμα. Δεν αρκεί να λες ότι επιθυμείς προστασία του περιβάλλοντος, αλλά οφείλεις να αρθρώνεις πειστικό λόγο για την ισόρροπη σχέση του τρίπτυχου περιβάλλον, κοινωνία, οικονομία. Εκεί η εγχώρια πολιτική οικολογία απέτυχε πλήρως. Ή για την ακρίβεια, συμβάδισε με το κλίμα της εποχής.

Τι εννοώ; Η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι σε κόμματα της οικολογίας σχετίζεται άμεσα με α) την οικονομική κατάστας, β) το επίπεδο εκπαίδευσης μιας χώρας και γ) την δυνατότητα των πράσινων σχηματισμών να προχωρήσουν πέρα από το περιβαλλοντικό πρόταγμα σε κοινωνικές δράσεις και συμμαχίες.   

Το πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο 82, που δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες πιστοποιεί του λόγου το αληθές. Η πολιτική οικολογία βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα όπου οι πολίτες ανησυχούν περισσότερο για το περιβάλλον, αλλά και αντίθετα, όπου τα πράσινα κόμματα πατούν καλά στα πόδια τους καταφέρνουν να ευαισθητοποιήσουν περισσότερο τους πολίτες.

Αξίζει να σημειωθεί πως τα δυο ερωτήματα στο ευρωβαρόμετρο ήταν πολλαπλών επιλογών. Επομένως, θα μπορούσε κανείς να επιλέξει και το περιβάλλον ως θέμα προβληματισμού, αν πραγματικά πίστευε ότι ισχύει κάτι τέτοιο. Η Ελλάδα βρίσκεται στον πάτο, δείγμα του ότι μέσα στην κρίση η πολιτική οικολογία, αλλά γενικότερα το πράσινο κίνημα, των ΜΚΟ περιλαμβανομένων, δεν κατάφεραν να κάνουν ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους.

Η πολιτική οικολογία έχει αποτύχει έως σήμερα και καλό είναι να μην συνεχίσει να αποτυγχάνει στο μέλλον. Γιατί σήμερα περισσότερο από ποτέ η διακριτή της παρουσία είναι απαραίτητη. Όχι μόνο για να περιγράψει ένα μέλλον, όπου η άμβλυνση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης θα βοηθήσει την κοινωνικοοικονομική θωράκιση της χώρας. Αλλά και για να συμβάλλει στον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας και τον μπολιασμό της με πράγματα διόλου αυτονόητα όπως ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, η δίκαιη αντιμετώπιση των πολιτών, η σύνθεση και η συνδιαλλαγή, η αντίκρουση της διαπλοκής. 

Βασική προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να μετεξελιχθεί. Να ανοιχτεί στους πολίτες και να σταματήσει να αυτοπεριορίζεται σε μια αυτάρεσκη θέση γερασμένης χίπστερ οικολογικής καθαρότητας. Η 3^η γενιά της οικολογίας στη χώρα οφείλει να πάρει τα ηνία, να αλλάξει τις βάσεις που έθεσαν οι προηγούμενες γενιές και να κάνει νέα αρχή, περιγράφοντας με περισσότερη σαφήνεια την πολιτική της πρόταση. Να διδαχθεί από κινήματα όπως το Occupy, να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην τεκμηρίωση θέσεων και προτάσεων πέραν του ασφυκτικού οικολογικού πυρήνα, να αφουγκραστεί τα πραγματικά προβλήματα των περισσότερο αδικημένων της κοινωνίας, που δεν περιορίζονται στο δίλημμα βιολογικά ή συμβατικά φρούτα και λαχανικά, να σταματήσει να λειτουργεί σαν μη-κυβερνητική οργάνωση και να μην ντραπεί/φοβηθεί να μιλήσει για θέματα που δεν σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το περιβάλλον.