Περιβαλλοντολόγοι σε ομηρία

Από το γραφείο του Υφυπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Ι. Πανάρετου, αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο στις 14/02/11 οκτώ σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ), με προθεσμία διαβούλευσης έως τις 15/03/2011. Τα ΠΔ καθορίζουν τα επαγγελματικά δικαιώματα διαφόρων ειδικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Περιβαλλοντολόγων, των Μηχανικών Περιβάλλοντος, των Φυσικών, Χημικών κλπ.

Θεωρητικά η συγκεκριμένη ενέργεια θα μπορούσε να εκσυγχρονίσει το χάρτη επαγγελματικών δεξιοτήτων των λογής επιστημονικών ειδικοτήτων, βάσει μεταξύ άλλων και της απαιτούμενης κατάργησης των κλειστών επαγγελμάτων, αλλά δυστυχώς τουλάχιστον στην περίπτωση των περιβαλλοντολόγων δεν είναι έτσι.

Η σε πέντε άρθρα ανάλυση του «Δικαιώματος πρόσβασης σε επαγγελματικές δραστηριότητες βάσει προσόντων των Πτυχιούχων του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου» καταρχήν περιορίζει σημαντικά το εύρος του εργασιακού αντικειμένου των μοναδικών αναγνωρισμένων από το κράτος (βάσει του ΠΔ 405/1995) «πτυχιούχων περιβαλλοντολόγων», ενώ σε μια νύχτα τους αναγκάζει να ενταχθούν στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ), χωρίς να έχει υπάρξει καμιά εκ των προτέρων ενημέρωση είτε στην Ένωση Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδας (ΕΠΠΕ), είτε στο ΓΕΩΤΕΕ.

Το χειρότερο όμως είναι ότι με τρεις μόνο λέξεις μέσα στο κείμενο διαβούλευσης επιχειρείται μια άνευ λόγου και αιτίας περικοπή των επαγγελματικών δικαιωμάτων των απόφοιτων περιβαλλοντολόγων του Παν. Αιγαίου και η μετατροπή τους σε όμηρους άλλων ειδικοτήτων και συντεχνιών.

Πιο συγκεκριμένα στο άρθρο 4 του προς διαβούλευση ΠΔ σημειώνεται πως  οι περιβαλλοντολόγοι «δύνανται να συμμετέχουν σε ομάδες με άλλους, κατά νόμο υπεύθυνους επιστήμονες» για την εκπόνηση περιβαλλοντικών μελετών, χωροταξικών μελετών, μελετών εκτίμησης περιβαλλοντικού κινδύνου…».  Με απλά λόγια, το προσχέδιο ΠΔ απαγορεύει πλέον στους περιβαλλοντολόγους να προετοιμάσουν – υποβάλλουν - υπογράψουν περιβαλλοντικές μελέτες, καθώς σύμφωνα με το εκτός λογικής σχέδιο ΠΔ την ευθύνη αυτή θα έχουν άλλοι «κατά νόμο υπεύθυνοι επιστήμονες». Κοινώς, οι πτυχιούχοι ενός τμήματος πανεπιστημίου (που σήμερα ξεπερνούν τους 1.000) καθίσταται «κατά νόμο» ανεύθυνοι, τους απαγορεύεται να ασχολούνται με όσα ασχολούντο από την ημέρα της αποφοίτησης τους από το Τμήμα Περιβάλλοντος του Παν. Αιγαίου και χάνουν το αναφαίρετο δικαίωμα να εργάζονται αυτοδύναμα-αυτόνομα στο εργασιακό τους αντικείμενο. Φαντάζει αστείο, αλλά δεν είναι. Με αυτή τη ρύθμιση, εκατοντάδες πτυχιούχοι περιβαλλοντολόγοι που έχουν εκπονήσει και υπογράψει εκατοντάδες μελέτες πχ. περιβαλλοντικών επιπτώσεων χάνουν το δικαίωμα να υποβάλλουν μόνοι τους τις συγκεκριμένες μελέτες και καθίστανται υποχείρια άλλων ειδικοτήτων. Αυτό όμως εκτός του ότι απαξιώνει επαγγελματικά τον κλάδο των περιβαλλοντολόγων, συμβάλλει καθοριστικά στην εκ των πραγμάτων διαιώνιση του φαύλου καθεστώτος ευνοιοκρατίας συγκεκριμένων «κλειστών επαγγελμάτων», τα οποία θα απολαμβάνουν πλέον το μοναδικό προνόμιο της υπογραφής μελετών.   

Το ιλαρό της υπόθεσης σχετίζεται με το γεγονός πως προηγούμενη ρύθμιση της ίδιας κυβέρνησης ήδη από το 1995 (ΠΔ 405/1995), καθόριζε σε μια παράγραφο και πολύ καλύτερα τα επαγγελματικά καθήκοντα των περιβαλλοντολόγων και σημείωνε κατηγορηματικά το δικαίωμα του περιβαλλοντολόγου να «ασχολείται είτε αυτοδύναμα, είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα…». Το συγκεκριμένο ΠΔ είχε την υπογραφή του σημερινού Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Γεώργιου Παπανδρέου, που πιθανότατα δεν έχει γνώση της επιχειρούμενης από το Υπουργείο Παιδείας προσπάθειας για σημαντική περικοπή των εργασιακών δικαιωμάτων των κατεξοχήν κατάλληλων επιστημόνων να στηρίξουν την μετάβαση της χώρας στην πράσινη ανάπτυξη. Έχει όμως τη δυνατότητα να παρέμβει και να διορθώσει την πασιφάνεστατη αδικία!

Στην έκτακτη γενική συνέλευση της Ένωσης Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδας (ΕΠΠΕ) που πραγματοποιήθηκε στις 26/02/2011 αποφασίστηκε να επιδιωχθεί με κάθε δυνατό τρόπο η κατάργηση των αδικιών που περιέχονται στο υπό διαμόρφωση ΠΔ και η αποκατάσταση του επαγγελματικού κύρους των πτυχιούχων περιβαλλοντολόγων.
Ο Υφυπουργός Παιδείας, κ. Πανάρετος, οφείλει να διορθώσει τα κακώς κείμενα του προσχεδίου ΠΔ και να σεβαστεί το δικαίωμα των καταρτισμένων Ελλήνων περιβαλλοντολόγων να εργάζονται με αξιοπρέπεια, να αποκτήσουν στέγη σε ένα επαγγελματικό επιμελητήριο συναφές με τα περιβαλλοντικά-αναπτυξιακά τους καθήκοντα (νέο Επιμελητήριο Περιβάλλοντος) και να υπογράφουν αυτόνομα τις μελέτες που τόσο καλά ξέρουν εδώ και χρόνια να εκπονούν.

Σε διαφορετική περίπτωση, το επόμενο βήμα για την Κυβέρνηση θα πρέπει να είναι η κατάργηση του Τμήματος Περιβάλλοντος του Παν. Αιγαίου και η δημόσια διαπόμπευση των αποφοίτων επιστημόνων του, που από το 1987 (έτος ίδρυσης του τμήματος) πίστευαν και πιστεύουν ότι μπορούν να θωρακίσουν περιβαλλοντικά την χώρα και να μετατρέψουν την περιβαλλοντική διαχείριση σε συγκριτικό πλεονέκτημα για την ελληνική κοινωνία και οικονομία.

Δείτε εδώ το ατυχές προσχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και εδώ το Προεδρικό Διάταγμα 405/1995 που ρυθμίζει έως σήμερα (πολύ καλύτερα) τα επαγγελματικά δικαιώματα των περιβαλλοντολόγων.

* η φωτογραφία εκλάπη από εδώ. Δηλώνω μετανοημένος υπόσχομαι να μην ξανακλέψω εικόνες, αρκεί να μην κλαπούν τα δικαιώματα του κλάδου μου :-)