Τα απορρίμματα της Θεσ/νίκης σε ιδιώτες; Χμμμ...

Ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης έχει δηλώσει ότι προτίθεται να αναθέσει σε ιδιωτικές εταιρίες μέρος ή το σύνολο της αποκομιδής των απορριμμάτων της πόλης. Δήλωσε επίσης απηυδησμένος με τα καμώματα των υπαλλήλων του τομέα καθαριότητας. Σε γενικές γραμμές φαίνεται πως η συγκεκριμένη τοποθέτηση αποκτά σημαντικό ρεύμα στους λαμβάνοντες τις αποφάσεις σε επίπεδο κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό (κυβέρνηση, περιφέρειες, δήμοι).



Δεν τους αδικώ, εν πρώτοις. Έχουμε όλοι παρατηρήσει φαινόμενα διαφθοράς και κακοδιαχείρισης στις δημοτικές επιχειρήσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Κάποιοι εργαζόμενοι με αντικείμενο την "συνοδεία" απορριμματοφόρου απασχολούνται σε δουλειές γραφείου, οι υπερωρίες που επικαλούνται άλλοι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, σε αρκετές περιπτώσεις η περισυλλογή γίνεται ημιτελώς. Συν αυτοίς, το όργιο που γίνεται με την προμήθεια κάδων, οχημάτων και ανταλλακτικών δεν περιγράφεται. Καρτέλ εταιριών, με ή χωρίς τη συνεργασία ανώτερων στελεχών των δήμων, νέμονται τον χώρο, οδηγώντας σε αλόγιστες δαπάνες. 

Βέβαια, αυτό που ενδεχόμενως λίγοι γνωρίζουν είναι ότι η συλλογή απορριμμάτων δήμων από ιδιώτες δεν είναι κάτι καινούριο. Εδώ και τουλάχιστον 10-15 χρόνια, ανώνυμες εταιρίες διαθέτουν προσωπικό και οχήματα που συλλέγουν απορρίμματα από δήμους οι οποίοι δεν θέλουν (είτε για λόγους κόστους, είτε λόγω συνδικαλιστικών φοβιών, είτε λόγω αδυναμίας προσλήψεων για στελέχωση γραφείου καθαριότητας, είτε για λόγους που μόνο ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο γνωρίζουν) να επωμιστούν οι δημοτικές αρχές αυτόν το ρόλο.

Έτυχε να ασχοληθώ παλιότερα με τις ιδιωτικές εταιρίες διαχείρισης σκουπιδιών, απλά και μόνο για να αντιληφθώ πως ο χώρος βρωμάει και σίγουρα δεν φταίνε τα σκουπίδια για αυτό.
Παράνομα κέντρα και εστίες απόρριψης φορτίων (μάντρες, εγκαταλελειμένα ορυχεία), παράδοση κοινών απορριμμάτων στη χωματερή κάτω από τα οποία έχουν επιμελώς κρύψει μπάζα (η απόθεση των οποίων κοστίζει πιο ακριβά και δεν επιτρέπεται όλες τις μέρες), επικίνδυνα απόβλητα ανακατεύονται με κοινά και καταλήγουν ως μη όφειλε στη χωματερή (νοσοκομειακά απόβλητα, υπολλείμματα βιομηχανιών), περιβαλλοντικοί όροι που δεν ισχύουν και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αλλά παρόλα αυτά έχουν εκδοθεί από καλολαδωμένους δημόσιους υπαλλήλους νομαρχιών (νυν περιφερειών), παρανομίες στην στάθμευση και καθαριότητα των οχημάτων αποκομιδής με αποτέλεσμα τα λεγόμενα "ζουμιά" να καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα, μίζες δημάρχων στο φουλ και προσυμφωνημένοι (με το αζημίωτο) διαγωνισμοί για την επιλογή αναδόχων καθαρισμού, άσχημα πληρωμένοι υπάλληλοι σχεδόν αποκλειστικά από Πακιστάν, Ινδία, Μπαγκλαντές, για τους οποίους δεν έχει προβλεφθεί κανένα μέτρο ασφάλειας και υγιεινής κατά την εργασία, και πολλοί, πολλοί τραμπουκισμοί και απειλές κατά εργαζομένων ή κατά ανταγωνιστών.

Η κατάσταση στις δημοτικές αρχές καθαριότητας νοσεί, όμως το ίδιο και ακόμα περισσότερο βρωμάει η ιδιωτική διαχείριση. Και στις δυο περιπτώσεις απουσιάζει ο έλεγχος και η διαφάνεια. Είναι όλοι ίδιοι θα μου πείτε; Όχι βέβαια. Όμως αυτό ισχύει και για τις ιδιωτικές αλλά και για τις δημοτικές υπηρεσίες καθαριότητας.
Καλές, λοιπόν, οι απειλές για είσοδο ιδιωτών στο χώρο των απορριμμάτων, καλή η αναγκαιότητα να μειωθεί το κόστος περισυλλογής που σήμερα επιβαρύνει σημαντικά κάθε δήμο, όμως δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η καθαριότητα δεν έχει να κάνει μόνο με οικονομικά μεγέθη. Αφορά την υγεία των πολιτών, την προστασία του περιβάλλοντος, την κοινωνική ευθύνη.
Και στην τελική, η παραχώρηση εργολαβίας σε κάποιους ιδιώτες είναι η εύκολη λύση. Μια σύμβαση απαιτείται και μετά αρκεί ο δήμος να κλείσει τα μάτια για οτιδήποτε συμβεί "έξω από την πόρτα του". Η δύσκολη λύση είναι να καθαρίσει η κόπρος του Αυγεία και να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο ο κομβικής σημασίας τομέας των απορριμμάτων.
Γι' αυτό όμως απαιτούνται καθαροί πολιτικοί με όραμα, πείσμα και επίγνωση της κατάστασης.
Εδώ σε θέλω κάβουρα...