13 Μαρ 2012

Παγκόσμια ενεργειακά διλήμματα

Αυτές τις μέρες βρίσκομαι σε ένα χωριό λίγο έξω από το Λονδίνο και συμμετέχω σε μια παγκόσμια συνάντηση περιβαλλοντικών οργανώσεων με αντικείμενο την ανάλυση των εξελίξεων στον τομέα της ενέργειας.
Κοινή είναι η διαπίστωση πως οι γεωπολιτικές διεργασίες καθορίζουν τα όσα συμβαίνουν στο ενεργειακό τοπίο και πως όλες οι χώρες του πλανήτη έχουν μπει σε μια διαδικασία που σύντομα θα καταλήξει σε ένα μεγάλο ενεργειακό και περιβαλλοντικό κραχ, απείρως μεγαλύτερο του σημερινού χρηματοπιστωτικού φιάσκου.
Το πετρέλαιο και οι διαδρομές του αποτελούν το μήλο της έριδας για όλους τους μεγάλους παίκτες, οι διακυμάνσεις των τιμών ορυκτών καυσίμων καθορίζονται από μια χούφτα ανθρώπους με μόνο κίνητρο τη μεγιστοποίηση του κέρδους, οι λάτρεις της πυρηνικής ενέργειας δεν μένουν με σταυρωμένα χέρια, η ενεργειακή ασφάλεια χρησιμοποιείται κατά το δοκούν για τη συνέχιση του business as usual. Ξαφνικά όλες οι χώρες ανακάλυψαν τη μαγεία του μαύρου χρυσού αγνοώντας τι αυτό σημαίνει σε όρους πολιτικής επικυριαρχίας, γεωστρατηγικών εντάσεων, ρύπανσης του περιβάλλοντος, κόστους για την παγκόσμια οικονομία.
Από την άλλη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν ομαλά στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα στη βάση μιας εναλλακτικής και δίκαιης προσπάθειας για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών με τον καθαρότερο και ασφαλέστερο δυνατό τρόπο, παρά μόνο ως μια νέα μορφή “of doing business”. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται, εις πείσμα των “κλιματικών σκεπτικιστών”.
Το νήμα δεν ξεδιπλώθηκε σωστά και πλέον έχει γίνει κουβάρι. Δυστυχώς, δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποια συνεργασία “προθύμων ηγετών”, ικανή να ξεμπλέξει την κατάσταση και να διασφαλίσει καλύτερες προοπτικές για το σύνολο των κρατών. Αντιθέτως, παραμένει αμείωτη η διαμάχη μεταξύ πλουσίων χωρών του βορρά και φτωχών χωρών του νότου για το δικαίωμα στην ρύπανση, για το δικαίωμα σε μια θνησιγενή ανάπτυξη που δεν σέβεται τα όρια του πλανήτη.
Στην ερώτηση τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε το τοπίο δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. Η αλλαγή, η μετάβαση σε ένα άρτιο παγκόσμιο ενεργειακό μοντέλο, χωρίς διακρίσεις, δεν μπορεί να γίνει ερήμην των πολιτών και δεν μπορεί παρά να ενταχθεί σε μια συνολική ατζέντα επίλυσης των χρόνιων κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων που μαστίζουν την ανθρωπότητα. Οι πράσινες οικονομίες θα γίνουν πραγματικότητα μόνο αν ζυμωθούν μέσα από την κοινωνία.
Ο δρόμος, ανηφορικός και τραχύς. Αλλά γνωρίζοντας πως είναι ο μόνος δρόμος που δεν οδηγεί σε αδιέξοδο, δεν μπορούμε παρά να προσπαθήσουμε καταρχάς να τον χαράξουμε και στη συνέχεια να τον διασχίσουμε.

ΥΓ.: Στο σημερινό σχόλιο δεν αναφέρονται πουθενά οι λέξεις «Ελλάδα», «κρίση», «χρεοκοπία». Η Ελλάδα δεν είναι ο ομφαλός της γης, οι εξελίξεις δεν περιστρέφονται γύρω από την Ελλάδα, ασχέτως αν εδώ και κάμποσο καιρό έχουν πέσει πάνω της τα φώτα της δημοσιότητας. Ας το έχουμε υπόψη όταν προσπαθήσουμε, ο καθένας από το μετερίζι του, να προτείνουμε λύσεις για τη δύσμοιρη χώρα μας.

* το άρθρο δημοσιεύθηκε σήμερα στη στήλη "Συναντήσεις" της εφημερίδας Αυγή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: