29 Ιουν 2013

Αγωγός TAP: όπου ακούς πολλά κεράσια...

"Η Ελλάδα καθίσταται ενεργειακός κόμβος για την Ευρώπη". "Μεγαλώνει κατά πολύ η γεωπολιτική αξία της χώρας". "Ο χάρτης της ενέργειας αλλάζει".
 Διάφορα τέτοια βαρύγδουπα θα συναντήσει όποιος αποφασίσει να διαβάσει περισσότερα για τον αγωγό TAP που θα φέρνει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ιταλία (κ άρα στην ΕΕ) μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας.

Οι πληροφορίες λένε πως θα δημιουργηθούν περίπου 2000-2500 προσωρινές θέσεις εργασίας για διάστημα περίπου 2-3 ετών και όχι περισσότερες από 100 μόνιμες θέσεις μετά το 2017 (οπότε και θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία). Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών τα έσοδα για τη χώρα από τη λειτουργία του αγωγού θα προέλθουν από τα τέλη μεταφοράς και δεν θα είναι περισσότερα από 320 εκ. σε βάθος δεκαπενταετίας, ήτοι σχεδόν 21,3 εκ ετησίως. Προβλέπεται να μεταφέρονται περίπου 10 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, ήτοι για να έχετε μια εκτίμηση της εικόνας περίπου 8-10% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου της Ιταλίας, ή περίπου 2% της Ευρώπης. Πρόκειται για έργο που θα βοηθήσει λίγο στη μείωση της εξάρτησης από το ρώσικο αέριο, αλλά δεν πρόκειται να επιφέρει πολλά οφέλη στις τιμές (δείτε σχετική ανακοίνωση της Fitch).  
Επίσης, από όσο γνωρίζω η έως σήμερα σύμβαση δεν προβλέπει πώληση του αζέρικου αερίου στην χώρα. Είναι όμως πολύ πιθανό αυτό να αλλάξει, ώστε η Ελλάδα ν προμηθεύεται κι από εκεί φυσικό αέριο. Σημειωτέον πως αν γίνει κάτι τέτοιο μένει να μάθουμε την τιμή πώλησης, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως σήμερα η Ελλάδα αγοράζει πολύ ακριβά (κυρίως από Ρωσία). Αν η τιμή παραμείνει σε τόσο υψηλά επίπεδα θα πρόκειται για ένα πρώτης τάξεως deal για τους μετόχους του TAP. Αν υπάρξει σοβαρή έκπτωση (πράγμα δύσκολο καθώς η κοινοπραξία του αγωγού δεν έχει κίνητρο να πουλήσει πολύ χαμηλότερα) τότε θα προκύψουν οφέλη και για την Ελλάδα.

Εν πάση περιπτώσει, βάσει των ανωτέρω προκύπτει πως ο αγωγός TAP θα δώσει μια ανάσα για μια μικρή μερίδα συμπολιτών μας, αλλά όχι πολλά παραπάνω.
Όσον αφορά τα βαρύγδουπα που κατέγραψα παραπάνω, απλά αγνοήστε τα. Δεν γίνεται τόσο εύκολα μια χώρα ενεργειακός κόμβος, ούτε δυναμώνει τόσο εύκολα και τόσο γρήγορα η γεωπολιτική της θέση, ούτε αλλάζει τόσο απλά ο ενεργειακός χάρτης της γηραιάς ηπείρου.
Αν δεν με πιστεύετε δεν έχετε παρά να ρίξετε μια ματιά σε δυο χάρτες. Ο ένας -που φαίνεται πιο κάτω- δείχνει τους υφιστάμενους αγωγούς που καταλήγουν στην ΕΕ από την ανατολή. Ο άλλος, που λόγω μεγέθους θα πρέπει να τον δείτε εδώ-  δείχνει όλους τους αγωγούς και τα δίκτυα φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Με γαλάζιο χρώμα οι υφιστάμενοι αγωγοί, με διακεκομμένες γραμμές οι σχεδιαζόμενοι. Πηγή: Economist

Δεν χρειάζεται κανείς να είναι μάγος της διπλωματίας για να καταλάβει πως αγωγοί υπήρχαν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και πως οι δυνατοί παίκτες στο παιχνίδι των αγωγών είναι η χώρα που προμηθεύει το φυσικό αέριο και οι μεγάλες καταναλώτριες χώρες. Η Ελλάδα ούτε βγάζει φυσικό αέριο, ούτε θεωρείται (και δεν είναι) μεγάλη καταναλώτρια φυσικού αερίου.
Αγωγοί -όπως βλέπετε- περνούν αυτή τη στιγμή από Ουγγαρία, Ρουμανία, Λευκορωσία, Πολωνία, Τσεχία, Γεωργία. Νομίζετε ότι κατάφεραν να αλλάξουν τον γεωπολιτικό ρου ή να καταστούν πρότυπα ανάπτυξης και ευημερίας εξαιτίας της διέλευσης των αγωγών; Όχι βέβαια, και ούτε πρόκειται.

Όπου λοιπόν ακούτε πολλά κεράσια, κρατήστε μικρό καλάθι. Και περιμένετε να δείτε τις λεπτομέρειες της τελικής σύμβασης, γιατί -όπως παντού- στις λεπτομέρειες υπάρχει όλο το ζουμί. Και δείτε επίσης μήπως στις λεπτομέρειες γίνει σαφέστερος ο λόγος που η Socar (η κρατική ενεργειακή εταιρία του Αζερμπαϊτζάν και μέτοχος στον TAP) αγοράζει τη ΔΕΣΦΑ..

Δεν υπάρχουν σχόλια: