19 Νοε 2010

Οι δηλώσεις Μέρκελ και η αντιμετώπιση της κρίσης...

Σάλο προκάλεσαν οι δηλώσεις της Άνγκελα Μέρκελ, περί της δημιουργίας νέου μηχανισμού αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Πολλές χώρες της ΕΕ συνασπίστηκαν εναντίον της, οι γερμανοί τραπεζίτες εξέφρασαν την διαφωνία τους, ο Έλληνας πρωθυπουργός σήκωσε μπαϊράκι και φαίνεται πως κέρδισε έναν πόντο στο παιχνίδι εντυπώσεων
Βέβαια, τι είπε η κ. Μέρκελ; Περίπου το αυτονόητο! Ότι κακώς μπήκε η Ελλάδα στο ευρώ, πως για την κρίση θα πρέπει να πληρώσουν και οι τράπεζες. Απολύτως σωστές απόψεις αλλά στην απολύτως λάθος στιγμή. Βλέπεις στην παρούσα φάση, τη στιγμή που δεν ελέγχει η ΕΕ ή η Γερμανία τα ηνία των ατίθασων χρηματοπιστωτικών οργανισμών και τη στιγμή που η ΕΕ δείχνει αδύναμη να λειτουργήσει πολιτικά δημιουργώντας συνεργατικές πράξεις, οποιαδήποτε νύξη για έλεγχο των τραπεζών προκαλεί αμέσως ντόμινο πιέσεων στα ελλειμματικά κράτη, όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, ακόμα και οι Πορτογαλία και Ισπανία. Και όσο αυξάνονται οι πιέσεις, τόσο παραμένουν παγιδευμένες οι χώρες, έρμαια των spreads και των απειλών περί κλεισίματος της ούτως ή άλλως προβληματικής στρόφιγγας ροής κεφαλαίων.
Θα συμφωνήσω εν μέρει με τις απόψεις της Handelsblatt, μιας μεγάλης οικονομικής εφημερίδας της Γερμανίας, που εν ολίγοις καλεί την Μέρκελ σε επαναξιολόγηση της στάσης της μιμούμενη τον Τζόρτζ Μάρσαλ (τον άνθρωπο με το περιβόητο σχέδιο). Όμως η αλλαγή στάσης χρειάζεται να μεταλλάξει το DNA των Γερμανών πολιτικών που περισσότερο απ' όλα μισούν οποιαδήποτε πιθανότητα εμφάνισης ελλειμμάτων στον εθνικό οικονομικό προϋπολογισμό. Χρειάζεται επίσης να μάθει στην Γερμανική διπλωματία να μην αντιδρά σπασμωδικά, όταν κατανοεί πως οι κινήσεις της ήταν λανθασμένες. Χρειάζεται βέβαια να πειστούν οι ίδιες οι γερμανικές επιχειρήσεις να απωλέσουν μέρος των φιλοδοξιών τους για δημιουργία "οικονομικών" προτεκτοράτων εντός της ΕΕ.
Ακόμα και έτσι όμως, κινήσεις καλής διάθεσης απέναντι στους ευρωπαίους εταίρους θα ήταν δίχως αντίκρυσμα αν δεν συνοδεύονταν από ενεργότερη δραστηριοποίηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δραστηριοποίηση που σε μετέπειτα στάδιο θα είχε ως στόχο να αποφευχθούν τυχόν τριγμοί από την σκλήρυνση της στάσης της ΕΕ απέναντι στους κερδοσκόπους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.
Δεν φαίνεται προς στιγμήν κάτι τέτοιο να γίνεται κατορθωτό. Η σοσιαλδημοκράτες ηγέτες της ΕΕ αποδείχτηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, ενώ οι σημερινές κυβερνήσεις προσπαθούν να ασκήσουν ευρωπαϊκή πολιτική χρησιμοποιώντας ένα μίγμα καθαρών νεοφιλελεύθερων δομών και κεϊνσιανών εξαγγελιών. Μια σούπα δηλαδή.
Λύση δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Ο Ομπάμα μοιάζει κι αυτός παγιδευμένος στο πάρτι που έστησαν οι λάτρες του τσαγιού, ενώ η Κίνα καραδοκεί έτοιμη να αγοράσει κοψοχρονιάς τα ελλείμματα των κρατών και μαζί ένα μέρος της εθνικής κυριαρχίας τους. Προσωπικά δεν αισιοδοξώ για την έκβαση του ιδιότυπου αγώνα, εκτός εάν η ΕΕ ανακτήσει κάποια σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά και συνεργαστεί επ' αυτών με τον Μπάρακ Ομπάμα. Δίνω ένα μικρό ποσοστό σε αυτό το ενδεχόμενο, και ελπίζω να συμβεί!

[Ανανέωση]: Ένας φίλος αριστερός μού επισήμανε πως τα παραπάνω δεν αποτελούν λύση στην αλλαγή του καπιταλιστικού προτύπου, ούτε υποδηλώνουν μετάβαση σε μια νέα σοσιαλιστική πραγματικότητα. Συμφωνώ! Θεωρώ πως οι αντικειμενικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τέτοια όνειρα. Η συγκράτηση των απωλειών και το φύτεμα των σπόρων είναι κατά την ταπεινή μου άποψη η ύψιστη προτεραιότητα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για όλα τα κόμματα που ο Έρικ Χομπσμπάουμ τοποθετεί στην πτέρυγα των εν δυνάμει συμμάχων (εργατικά, σοσιαλδημοκρατικά, σοσιαλιστικά, ρεφορμιστικά, αντισυστημικά κόμματα). Αλλά αυτή είναι άλλη ιστορία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: